Tez No İndirme Tez Künye Durumu
702530
Tanzimat'tan II. Meşrutiyet'e İstanbul'da sosyal ve kültürel ortam / The social and cultural milieu in İstanbul from Tanzimat to II. Meşrutiyet
Yazar:ÖZGÜ ÇİLLİ KUTAN
Danışman: PROF. DR. BEKİR KOÇ
Yer Bilgisi: Ankara Üniversitesi / Sosyal Bilimler Enstitüsü / Tarih Ana Bilim Dalı / Yakınçağ Tarihi Bilim Dalı
Konu:Tarih = History
Dizin:19. yüzyıl = 19. century ; Eğlence hayatı = Entertainment life ; Osmanlı Devleti = Ottoman State ; Osmanlı Dönemi = Ottoman Period ; Sosyal hayat = Social life ; Sosyokültür = Socio-culture ; Sosyokültürel durum = Socio-cultural situation ; Sosyokültürel yaşam = Socio-cultural life ; İstanbul = Istanbul
Onaylandı
Doktora
Türkçe
2021
577 s.
Osmanlı'da her alanda büyük değişimlerin yaşandığı 19. yüzyıl İstanbul'unda sosyal ve kültürel hayatın genel bir manzarasını sunmayı amaçlayan bu tez, bunu sosyal kültürel pratiklerin içindeki insanı eksen alarak yapmaya çalışmaktadır. Tezin başlığında bir zaman sınırlaması yapılmış olsa da Osmanlı eğlence hayatındaki sürekliliğin ortaya konulması açısından gerektiğinde Bizans dönemini de kapsayacak şekilde önceki dönemlere de göndermeler yapılmıştır. Sosyal kültürel hayatla kastedilen insanların boş zamanlarını hasrettikleri kamusal mekânlardaki daha çok eğlence, dinlenme nitelikleri ağır basan sosyal kültürel pratikler bütünüdür. Bu anlamda tezde Müslüman halkın dini bayram eğlenceleri, Ramazan ayı boyunca yapılan eğlence niteliği ağır basan gösteriler, donanma şenlikleri, gayrimüslim etnik grupların paskalya, karnaval, yortu gibi dinsel etkinlikleri, meyhaneler, kahvehaneler, restoranlar, konaklama mekânları, fiilen park olarak da kullanılan mezarlıklar, parklar ve mesire yerleri, Karagöz, orta oyunu, tuluat gibi geleneksel gösteri sanatları, tiyatro, opera, sinema gibi yeni sanatlar ele alınmıştır. 19. yüzyıla kadar fazla bir değişim göstermeyen İstanbul'un sosyal kültürel hayatı bu yüzyılla birlikte başlayan modernleşme girişimlerine paralel olarak büyük değişime uğramıştır. Bu dönemde İstanbul'da Avrupai tarzda tiyatro, opera, çeşitli eğlence mekânları, restoranlar, konaklama mekânları açılmış, toplumun tüketim ve eğlence kültüründe belirgin değişimler yaşanmıştır. Çalışma bir anlamda değişim halindeki İstanbul sosyal kültürel hayatının genel bir resmini sunma çabasıdır. Tez kapsamında o dönem İstanbul nüfusunun yaklaşık yarısını oluşturan ve şehrin sosyal kültürel hayatının önemli unsurları olan Rumlar, Ermeniler ve Yahudilere de en az Müslümanlar kadar yer verilmiş ve bu şekilde İstanbul'un çok renkli ortamı resmedilmeye, gerçek panoraması ortaya konulmaya çalışılmıştır.
This thesis aims to give a general outlook of the social and cultural life of Istanbul in the 19th century during which Ottoman Empire went through important changes in all aspects of life. The thesis tries to do this from the perspective of the individuals as the agents within social and cultural practises. Although the focus is mainly on the 19th century, references are made to the previous periods as well, including Byzantine times when need be. What is meant by the social and cultural life is the bulk of the social and cultural practices which occupy people's leisure times mainly dedicated to entertainment and recreation. In this regard, the subject matter of the study covers the religious festivals of Muslim people, the festivities of the month of Ramadan, the so-called donanma (circumcision) festivals, the religious festivals and activities of non-Muslim ethnic groups, such as Easter, carnival and feast, and moreover taverns, coffeehouses, restaurants, accommodation places, cemeteries that are defacto used also as parks, parks and recreational areas, traditional performing arts such as Karagöz, orta oyunu, tuluat, new arts such as theatre, opera and cinema. The social and cultural life of Istanbul which remained more or less the same throughout centuries until 19th century was gone through considerable changes in pace with the modernisation efforts of the Ottoman Empire beginning with the advent of the 19th century. In this period, European style new places such as theatre and opera houses, various entertainment venues, restaurants, hotels were opened and the consumption and entertainment culture of the society experienced significant changes. In a sense, this study is an effort to shed light on this changing social and cultural life of Istanbul. Greeks, Armenians and Jews, who constituted more or less half of the population of Istanbul at that time and who had a dominant effect on the social and cultural life of the city, are also included in the study to ensure a more realistic depiction of the multi-coloured life of Istanbul of that time.