Tez No	İndirme	Tez Künye	Durumu
345776		2000 li yıllarda Türkiye-İran ilişkilerini etkileyen faktörler / The factors affected Turkey-İran relations in the 2000's Yazar:EMEL KAHRAMAN Danışman: YRD. DOÇ. DR. RAMAZAN İZOL Yer Bilgisi: Akdeniz Üniversitesi / Sosyal Bilimler Enstitüsü / Uluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı Konu:Uluslararası İlişkiler = International Relations Dizin:	Onaylandı Yüksek Lisans Türkçe 2013 158 s.
Türkiye ve İran Orta Doğu?nun iki büyük ve önemli gücü konumunda olup, rekabet ve denge düzleminde şekillenen uzun bir ikili ilişkiler geçmişine sahiptir. Türkiye?nin bölgesel politikalarında, Ortadoğu ve Orta Asya coğrafyasının kesişim bölgesinde yer alan, kendi ile benzer jeopolitik özellikleri taşıyan ve bu coğrafyada söz sahibi olan İran son derece büyük bir role sahiptir. İran kendine özgü siyasal sistemi ve Şii nüfusu ve nükleer çalışmaları ile bölgede etkili olmaya çalışırken, Türkiye bu geniş coğrafyada hem Avrupalı hem Asyalı olma ayrıcalığının yanında en uzun süreli demokrasiye sahip ülke özelliğiyle ön plana çıkmaktadır. Bütün bu farklılıklar ve benzerlikler çerçevesinde Türkiye ve İran?ın dış politik öncelikleri, stratejik ittifakları ve bölgesel politikaları iki ülke ilişkilerinin yönünü belirleyecektir. Türkiye?nin Kasr-ı Şirin Antlaşması?ndan bu yana ortak ve değişmez sınırlara sahip olduğu komşusu İran?ı, bölgede oynamakta olduğu rol, nükleer program konusunda uluslararası toplumla yaşadığı kriz, dünya enerji piyasasında sahip olduğu ağırlık nedeniyle dış politikası açısından olduğu kadar her alanda mutlaka yakından takip etmesi gerekmektedir. Türkiye?İran ilişkilerinde tarih boyunca bölgesel rekabet yaşanmış, 1979 İran İslam Devrimi sonrasındaki ilk 20 yıllık süreyi İran?ın Türkiye?ye yönelik rejim ihracı politikaları ve bölgesel güç olma konusunda yaşanan rekabet, sonraki 20 yıllık süreyi ise İran?ın Kürdistan İşçi Partisi (PKK) terör örgütüne verdiği destek, İran Nükleer çalışmaları ve İran ile yapılan enerji alışverişi konu başlıkları belirlemiştir. Ancak özellikle 2000?li yıllarla birlikte Türkiye ve İran bazı ortak çıkar ve stratejik hedefler doğrultusunda aynı eksende buluşabilmişler ve ilişkilerde normalleşme yaşanmıştır. Bu durum 2000?li yıllardaki Türkiye-İran ilişkilerinin ayrı bir tez çalışması ile ortaya konulmasını gerekli kılmaktadır. Bu kapsamda bu tezin amacı 2000?li yıllarla birlikte değişen bölgesel ve küresel gelişmeler neticesinde iki ülkenin dış politik eğilimlerini ortaya koymak ve iki ülke ilişkilerinin geleceğine yönelik bir öngörü de bulunmaktır. Anahtar Kelimeler: Türkiye-İran İlişkileri, İran?ın Nükleer Çalışmaları, İran?ın doğalgaz Silahı, Arap Baharı, Suriye Krizi, ABD?nin Irak Müdahalesi.
Turkey and Iran are the two largest and most important powers in the Middle East, and they have a long history of bilateral relations which has been shaped through both balance and competition. Iran, which is located in the intersection of the Middle East and Central Asia, is characterized by its geopolitical position and role in a similar way to Turkey as a power in this region, and therefore plays an extremely large role in Turkey's regional policies. While Iran has tried to be effective in the region with its own political system, its Shia population and nuclear activities, Turkey has come to the fore in this vast region in addition to the privilege it enjoys of being both a European and Asian country, and having a long-term tradition of democracy. All of these differences and similarities which characterise the foreign policy priorities, strategic alliances and regional policies of Turkey and Iran will determine the direction in which relations between the two countries will go. Turkey must necessarily follow its neighbour Iran due to a common boundary that has not changed since the Treaty of Kasr-ı Şirin Iran, and in terms of foreign policies which include in particular; playing a role in the region, the crisis of the nuclear program, domination of the world energy market, as well as in all other areas. Regional competition has existed throughout the history of Turkey-Iran relations. Important topics in the relations between the two countries in the first 20-year period since the 1979 Iranian Islamic Revolution included Iran's export policies towards Turkey and the competition to become a regional power, while for the second 20-year period the primary topics were Iran?s support for the Kurdistan Workers' Party (PKK) terrorist organization, Iran's nuclear activities and the energy exchange with Iran. However, especially in the 2000s, Turkey and Iran have been able to co-exist on the same axis in view of their common interests and strategic objectives, and they therefore were able to experience a normalization of relations. For this reason, Turkey-Iran relations in the 2000s within this thesis need to be presented separately. In this context, the aims of these theses are to present the two countries' foreign policy trends in the 2000s which resulted from changing regional and global developments in view of the two countries' relations, and to make a prediction of the future of those relations. Key Words: Turkey-Iran Relations, Iran's Nuclear Work, Iran's Natural Gas Gun, the Arab Spring, the Syrian Crisis, the U.S.?s Intervention in Iraq.