Tez No İndirme Tez Künye Durumu
461931
Analysis of the Black Sea gas hydrates / Karadeniz gaz hidratlarının analiz edilmesi
Yazar:ŞÜKRÜ MEREY
Danışman: YRD. DOÇ. DR. ÇAĞLAR SINAYUÇ
Yer Bilgisi: Orta Doğu Teknik Üniversitesi / Fen Bilimleri Enstitüsü / Petrol ve Doğal Gaz Mühendisliği Ana Bilim Dalı
Konu:Petrol ve Doğal Gaz Mühendisliği = Petroleum and Natural Gas Engineering
Dizin:
Onaylandı
Doktora
İngilizce
2017
408 s.
Bu çalışmada Karadeniz gaz hidratlarında 71.8 standart trilyon metre küp metan gazı olabileceği hesaplanmıştır. Ancak bu miktarın sadece 13.6 trilyon metre küpünün enerji kaynağı olarak düşünülebileceği hesaplanmıştır. HydrateResSim programı ile, Karadeniz şartlarında varsayılan tip 1 hidrat rezervinden, kuyunun ısıtılması veya ısıtılmadan basınç düşürme metodu ile simülasyon çalışmaları yapılmıştır. Üretim süresince kuyu cidarında hidrat oluşumunun engellenmesi için, kuyunun kuyu boyunca ısıtılması gerektiği belirlenmiştir. Tip 1 hidrat simülasyonları ile karşılaştırmak için, Karadeniz şartlarında varsayılan tip 3 hidratı için kuyunun ısıtılması veya ısıtılmadan basınç düşürme metodu ile farklı basınçlarda simülasyon çalışmaları HydrateResSim ile yapılmıştır. Karadeniz gaz hidratlarından başlıca basınç düşürme metodu ile gaz üretimi için deneysel düzenek HydrateResSim programı simulasyon verileri kullanılarak dizayn edilmiştir. Matlab ile yazılan hidrat özelliklerini tahmin edebilen HEP.m kodu yazılmıştır. Ayrıca bu kod diğer yazılan kodlarla bağdaştırılarak, hidrat oluşumu sırasında gaz kompozisyon değişiminin analiz edilmesi (HEPComp.m) ve deneysel çalışmalarda yüksek basınç hücresi içerisindeki sedimentlerde hidratlarda hedeflenen saturasyonlar için gerekli gaz ve su miktarının hesaplanması (SM.m ve SMmix.m) gibi durumlar için kullanılmaktadır. Denizel sedimentlerindeki BSR yansımalarının civarındaki hidratlarda gaz karışımının tespit edilmesi için BSR.m kodu yazılmıştır. Bu kodlar literatür deneysel, matematiksel verileri, ve diğer benzer programlar ile test edilmiş ve karşılaştırılmıştır, tutarlı sonuçlar elde edilmiştir. Karadeniz sedimentleri araştırılmıştır ve yüksek kil oranı olduğu ve ayrıca türbiditlerin küçük tanecikli siltli kum ve kumlu silt içerdiği gözlenmiştir. Fakat, Karadeniz'deki iri tanecikli ince kum tabaklarının gaz üretimi için uygun olan, üretimi kolay hidrat rezervleri içerebilir.
In this study, it was estimated that 71.8 standard tcm of methane can be available in the Black Sea gas hydrates. However, only 13.6 tcm of this amount was calculated as energy sources. With HydrateResSim simulator, gas production potentials from a hypothetical Class 1 hydrate in the Black Sea conditions by depressurization and depressurization with wellbore heating were simulated. Wellbore heating might be necessary to avoid hydrate reformation along the wellbore during production. For comparison with the data of Class 1 hydrate simulations, hypothetical Class 3 hydrate simulations by depressurization with and without wellbore heating were conducted by HydrateResSim. Experimental set-up for gas production from the Black gas hydrates by depressurization was designed according to the results of HydrateResSim. HEP.m code was written with Matlab to predict hydrate properties. This code was integrated with other codes written to calculate gas compositional change (HEPComp.m) during hydrate formation of gas mixtures, the amount of gas and water to obtain target saturations in experimental studies of hydrate in sediments inside high pressure reactors (SM.m and SMmix.m). BSR.m code was written to predict gas composition near the bottom simulating reflectance in marine sediments. These codes were tested and compared with literature experimental, numerical data, and other software, consistent results were obtained. The Black Sea sediments were investigated and it was observed that clay content is high and turbidites include fine silty sand and sandy silt. However, there might be thin coarse sand sections that might be good hydrate reservoirs for gas production.