Tez No	İndirme	Tez Künye	Durumu
373935		Antalya ili, örtü altı domates yetiştiriciliğinde kullanılan bazı pestisitlerin domates güvesi, Tuta absoluta (Meyrick) yumurtaları üzerindeki toksik (Ovisidal) ve sublethal etkilerinin araştırılması / Ovicidal and sublethal effects of pesticides used in greenhouse grown tomatoes on tomato leafminer Tuta absoluta (Meyrick) eggs Yazar:BESTE KANLI Danışman: PROF. DR. İRFAN TUNÇ Yer Bilgisi: Akdeniz Üniversitesi / Fen Bilimleri Enstitüsü / Bitki Koruma Ana Bilim Dalı Konu:Ziraat = Agriculture Dizin:	Onaylandı Yüksek Lisans Türkçe 2014 46 s.
Bu çalışma, ülkemizde domates üretiminde önemli bir yere sahip olan Antalya ilinde domates yetiştiriciliği yapılan alanlarda son zamanlarda önemli bir zararlı olan domates güvesi, Tuta absoluta (Meyrick) (Lepidoptera: Gelechiidae) ve diğer önemli sera zararlılarıyla mücadelede kullanılan pestisitlerin daha etkin ve bilinçli bir şekilde uygulanması için veri toplamak amacıyla ele alınmıştır. Bu amaçla T. absoluta'ya karşı kullanılmak üzere ruhsat alan spinosad, metaflumizone, indoxacarb, azadirachtin ve chlorantraniliprole+abamectin'in yanısıra diğer önemli sera zararlılarına karşı kullanılmak üzere geçici ruhsat alan insektisit ve akarisitlerin, acetamiprid, imidacloprid, pyriproxyfen, pyridaben, malathion, abamectin, emamectin benzoate ve etoxazole'ün T. absoluta yumurtaları üzerindeki ovisidal ve sublethal etkileri araştırılmıştır. İncelenen pestisitlerden spinosad, indoxacarb, azadirachtin, chlorantraniliprole+abamectin, abamectin ve emamectin benzoate ve metaflumizone'un tavsiye dozunda T. absoluta yumurtaları üzerinde %40 ve üzerinde ovisidal etki gösterdiği bulunmuştur. Bunlardan 5'inin yani spinosad, indoxacarb, chlorantraniliprole+abamectin, abamectin ve emamectin benzoate'ın etkisi %100'dür. Ovisidal etkisi olduğu belirlenen yukarıdaki 7 pestisit ve büyüme düzenleyici pyriproxyfen'in sublethal etkilerini belirlemek için bunların sublethal dozları T. absoluta yumurtalarına uygulanarak canlı kalan yumurtalarda ve bunlardan meydana gelen larva, pupa ve erginlerdeki biyolojik etkileri tespit edilmiştir. İncelenen gelişme, canlılık ve çoğalma parametreleri, yumurta, larva, pupa ve toplam gelişme süreleri ve canlılık oranları, dişi başına düşen yumurta sayısı, preovipozisyon, ovipozisyon ve postovipozisyon süreleri, ömür ve cinsel oran ve F1 yumurtalarının canlılık oranıdır. Pestisitlerin sublethal dozlarının uygulamadan sonra canlı kalan bireylerde larva, pupa ve toplam gelişim süresini etkilediği yani kısalttığı, canlılık oranlarında (yumurta, larva ve genel) azalmaya yol açtığı; fekunditeyi ve F1 yumurtalarının canlılık oranlarını azalttığı, ovipozisyon süresi ve dişi ve erkek ömrünü kısalttığı tespit edilmiştir. Burada elde edilen laboratuar bulgularının doğrulanması ve uygulamada yararlanılabilmesi için etkin pestisitlerin sera şartlarındaki etkilerinin araştırılması gerekir. Eğer sera şartlarında ovisidal etki anlamında olumlu sonuçlar alınırsa T. absoluta'ya karşı izlenen kimyasal mücadelenin stratejisi değiştirilerek larva yerine yumurta evresi hedef alınabilir. Sözü edilen pestisitlerin tavsiye dozundan çok daha düşük dozları bile ovisidal etki göstermiştir. Böyle bir strateji değişikliği pestisit uygulamalarının sayısı ve miktarında dikkate değer azalmalar sağlayabilir. Etkin pestisitlerin uygulamadan sonra canlı kalan bireylerde canlılık oranını ve çoğalmayı azaltıcı etkilerinin de olduğunun belirlenmesi T. absoluta mücadelesi için ek bir katkı sağlanabileceğine işaret etmektedir. Sublethal etkilerin doza bağlı olduğunun belirlenmesi halinde yumurta evresinde kullanılacak pestisitlerin dozlarında yapılacak değişikliklerle pestisitlerin etkinliğini arttırmak ve yukarıda olduğu gibi yine pestisit uygulama sıklığını ve kullanılan pestisit miktarını azaltmak mümkün olabilir.
This study was undertaken to gather data on the effective and conscious use of pesticides applied in the control of an important pest, the tomato leafminer Tuta absoluta (Meyrick) (Lepidoptera: Gelechiidae) and other major greenhouse pests in tomato grown districts of Antalya which is a major tomato producing province in Turkey. The ovicidal and sublethal effects of pesticides, that are registered for control of T. absoluta namely spinosad, metaflumizone, indoxacarb, azadiractin and chlorantraniliprole+abamectin and those provisionally registered for use against other major greenhouse pests namely, acetamiprid, imidacloprid, pyriproxyfen, pyridaben, malathion, abamectin, emamectin benzoate and etoxazole as well, were investigated on T.absoluta eggs. Among the pestcides that were investigated spinosad, indoxacarb, azadirachtin, chlorantraniliprole+abamectin, abamectin, emamectin benzoate and metaflumizone were found to cause 40% and over ovicidal effect on T.absoluta eggs at recommended doses. Egg mortality led by 5 of them namely, spinosad, indoxacarb, chlorantraniliprole+abamectin, abamectin and emamectin benzoate was 100%. Sublethal doses of 7 pesticides that were mentioned above to have ovicidal effects plus the IGR pyriproxyfen were applied on T.absoluta eggs to assess their sublethal effects on the eggs and the larvae hatched, pupae and adults. The investigated biological parameters related to development, survival and reproduction were developmental duration and survival of the eggs, larvae and pupae and developmental time and overall survival; fecundity, preoviposition, oviposition and postoviposition periods, longevity sex ratio and survival of F1 eggs. The following changes were found in individuals that survived the sublethal doses of the pesticides: Duration of development of larvae and pupae, and developmental time of immature stages were shortened; survival of eggs and larvae, and overall survival were reduced; fecundity and survival of F1 eggs were reduced; oviposition period, and longevity of females and males were shortened. It would be necessary to conduct greenhouse experiments with the effective pesticides in order to confirm and to make use of laboratory data. If the results of investigations under greenhouse conditions were proven to be satisfactory in terms of ovicidal effects then chemical control strategy of T. absoluta may be modified to target eggs instead of the current target larvae. The pesticides investigated inflicted ovicidal effects at much lower doses than those recommended. Such a change in the control strategy may lead to a reduction in number of sprays and amount of pestisices used. The usefulness of the effective pesticides may be expected to increase because of their survival and reproduction reducing effects in individuals that survived the pesticide exposures. If such sublethal effects were proven to be dose dependent then by changing doses of pesticides it could be possible again to reduce the number of sprays and the amount of the pesticides used.