Tez No	İndirme	Tez Künye	Durumu
213967		Anlamsal web ortamında çalışan çok etmenli sistemlerin model güdümlü geliştirilmesi / Model driven development of semantic web enabled multiagent systems Yazar:GEYLANİ KARDAŞ Danışman: PROF. DR. E. TURHAN TUNALI ; PROF. DR. OĞUZ DİKENELLİ Yer Bilgisi: Ege Üniversitesi / Fen Bilimleri Enstitüsü / Uluslararası Bilgisayar Ana Bilim Dalı Konu:Bilgisayar Mühendisliği Bilimleri-Bilgisayar ve Kontrol = Computer Engineering and Computer Science and Control ; Bilim ve Teknoloji = Science and Technology ; Mühendislik Bilimleri = Engineering Sciences Dizin:Yazılım = Software ; Yazılım mühendisliği = Software engineering	Onaylandı Doktora Türkçe 2008 205 s.
Yazılım etmenleri ve bunların oluşturduğu Çok-etmenli Sistemler, karmaşık yapıdaki dağıtık sistemlerin modellenmesini ve oluşturulmasını sağlayan etkili birer teknoloji olarak ortaya çıkmışlardır. Öte yandan Anlamsal Web, web sayfası içeriklerinin ontolojiler aracılığıyla yorumlanabilmesini ve bu sayede Dünya Geneli Ağ'ın anlamsal seviyeye taşınmasını hedeflemektedir. Söz konusu bu yorumlamanın ve anlam çıkarsamaların özerk etmenler tarafından insanlar adına yerine getirileceği düşünülmektedir. Anlamsal Web ortamının kendine özgü mimari varlıklarının ve farklı bir yapısının olduğu, bu ortam üzerinde çalışacak etmen sistemleri hazırlanırken göz önünde bulundurulmalıdır. Bu tezde, çok-etmenli sistem geliştirme sırasında Anlamsal Web yapılarını ve bunlarla geleneksel etmen sistemi bileşenleri arasındaki etkileşimleri destekleyen yeni bir etmen yazılımı geliştirme süreci tanıtılmaktadır. Önerilen süreç yazılım geliştirmenin odağını koddan modellere çevirmeyi hedefleyen Model Güdümlü Geliştirme yaklaşımına dayanmaktadır.Model güdümlü yazılım geliştirme, çalışma alanına özgü üstmodellerin tanımlanmasına, bu üstmodellere uyan sistem modellerinin oluşturulmasına, modellerin içerdiği varlıklar arasındaki eşlemelere dayalı olarak modeller arasında dönüşümlerin tanımlanmasına ve uygulanmasına ve son olarak çıktı modellerinden sistem yazılım kodlarının otomatik olarak elde edilmesini sağlayan modelden metne dönüşümlerin tanımlanmasına ve uygulanmasına ihtiyaç duymaktadır. Tezde ortaya konan çalışma Anlamsal Web'de çalışan çok-etmenli sistemlerin geliştirilmesi için model güdümlü yaklaşımın tüm bu ihtiyaçlarını karşılayan bütünleşik bir yazılım geliştirme sürecini sunmaktadır.Anahtar sözcükler: Çok-etmenli Sistem, Anlamsal Web, Model Güdümlü Geliştirme
Software agents and Multi-agent Systems are emerging technologies which provide efficient composition and modeling of complex distributed systems. On the other hand, Semantic Web aims to improve World Wide Web such that web page contents are interpreted with ontologies. It is apparent that the interpretation in question will be realized by autonomous agents in order to handle the semantic content on behalf of their human users. Surely, Semantic Web environment has specific architectural entities and a different semantic which must be considered to model a multi-agent system within this environment. Hence, this dissertation study introduces an agent software development process which supports the Semantic Web constructs and their interactions with the traditional agent system components during multi-agent system development. The approach of the proposed methodology is based on the Model Driven Development which aims to change the focus of software development from code to models.Model driven software development requires definition of domain specific metamodels, definition of system models conforming to those metamodels, definition and application of model transformations between those models according to the entity mappings and definition and application of model to text transformation for automatic generation of software codes from output models. The study in here presents a complete software development process that meets all of the above requirements for the model driven development of the Semantic Web enabled multi-agent systems.Keywords: Multi-agent System, Semantic Web, Model Driven Development