Tez No İndirme Tez Künye Durumu
277642
A path analytic model of procrastination: Testing cognitive, affective, and behavioral model / Ertelemenin yol analizi modeli ile incelenmesi: Bilişsel, duygusal ve davranışsal bileşenlerin sınanması
Yazar:BİLGE UZUN ÖZER
Danışman: PROF. DR. AYHAN DEMİR
Yer Bilgisi: Orta Doğu Teknik Üniversitesi / Sosyal Bilimler Enstitüsü / Eğitim Bilimleri Bölümü / Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı / Psikolojik Danışmanlık ve Rehberlik Bilim Dalı
Konu:Psikoloji = Psychology
Dizin:Bilişsel davranışlar = Cognitive behaviours ; Davranışsal tutum = Behavioural attitude ; Duygusal sorunlar = Emotional problems ; Erteleme = Procrastination ; Eğitim psikolojisi = Education psychology ; Orta Doğu Teknik Üniversitesi = Middle East Technical University ; Öğrenciler = Students ; Üniversite öğrencileri = University students ; Üniversiteler = Universities
Onaylandı
Doktora
İngilizce
2010
248 s.
Bu çalışma, üniversite öğrencilerinde ertelemenin çoklu yordayıcılarını incelemektedir. Çalışma kapsamında, bilişsel, duygusal ve davranışsal bileşenleri içeren, ara değişkenli nedensel bir model önerilmiş ve bu model çerçevesinde ele alınan değişkenler arasındaki ilişki yapısının ertelemeyi ne ölçüde yordadığı sınanmıştır. Araştırmanın örneklemi, Orta Doğu Teknik Üniversitesi'nden tabakalı seçkisiz örnekleme yöntemi ile seçilmiş 1218 (623 kız, 595 erkek) lisans öğrencisinden oluşmuştur. Veriler bağımlı değişken için Tuckman Erteleme Ölçeği; bağımsız değişkenler için Akıl Dışı İnançlar Ölçeği, Akademik Öz-yeterlik Ölçeği, Rosenberg Öz-saygı Ölçeği, Engellenmeye Tahammülsüzlük Ölçeği, Öz-kontrol Envanteri ve Demografik Bilgi Formu kullanılarak toplanmıştır. Verilerin analizinde, önerilen ara değişkenli nedensel model yol analizi kullanılarak sınanmıştır.Bulgular, akademik öz-yeterlik, öz-saygının ve öz-düzenlemenin ertelemeyi olumsuz yönde yordadığını göstermiştir. Bulgular ayrıca, akademik öz-yeterliğin erteleme davranışı ve engellenmeye tahammülsüzlüğün alt boyutu olan rahatsızlığa tahammülsüzlük arasında; erteleme davranışı ve akılcı olmayan inaçların alt boyutu olan duygusal sorumsuzluk arasında bir ara değişken olduğuna işaret etmektedir. Öz-saygının erteleme davranışı ve rahatsızlığa tahammülsüzlük arasında; erteleme davranışı ve duygusal sorumsuzluk arasında ve erteleme davranışı ve aşırı kaygı arasında ara değişken olduğu bulunmuştur. Sonuç olarak, bulgular ertelemenin en güçlü yordayıcısının öz-düzenleme olduğunu göstermektedir. Bunun yanı sıra; öz-düzenlemenin erteleme ve akıl dışı inançlar arasında; erteleme ve engellenmeye tahammülsüzlük arasında; erteleme ve akademik öz-yeterlik arasında son olarak erteleme ve öz-saygı arasında bir ara değişken rolü olduğunu ortaya koymuştur.
The present study investigated the multiple predictors of procrastination among university students. In the present study, a mediational causal model based on cognitive, affective, and behavioral components to procrastination was hypothesized to be tested in order to see the structural relationships among the cognitive, affective, and behavioral variables and to what extend the combination of these variables account for engaging in procrastination. The sample consisted of 1218 undergraduate students (623 female, 595 male) selected from Middle East Technical University by stratified random sampling. Turkish version of Tuckman Procrastination Scale was used to gather information for the dependent variable for the present study. Moreover, Demographic Information Form, Irrational Belief Test, Academic Self-Efficacy Scale, Rosenberg Self-Esteem Scale, Frustration Discomfort Scale, and Self-Control Schedule were used in data collection. Pilot study was conducted for assessing the validity and reliability of the Frustration Discomfort Scale. Path analysis was utilized to test the hypothesized causal model.The result revealed that procrastination was negatively predicted from academic self-efficacy, self-esteem, and self-regulation. The findings also validated that academic self-efficacy partially mediated the association of procrastination with discomfort intolerance and emotional irresponsibility. Self-esteem also partially mediated the association of procrastination with discomfort intolerance, with emotional irresponsibility, and with anxious overconcern. Finally the results demonstrated that the self-regulation was the strongest predictor of procrastination besides its mediation role for the relationship between procrastination and frustration discomfort beliefs; between procrastination and irrational beliefs; between procrastination and academic self-efficacy; and between procrastination and self-esteem.