Tez No	İndirme	Tez Künye	Durumu
428327		Mukaddimetü'l-Edeb'in Moğolca - Çağatayca kısmının dil incelemesi / A language study on Mongolian and Chagatai parts of Muqaddimat al-Adab Yazar:AHMAD SHAFİQ SHAFI Danışman: PROF. DR. ZÜHAL ÖLMEZ Yer Bilgisi: Yıldız Teknik Üniversitesi / Sosyal Bilimler Enstitüsü / Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı Konu:Türk Dili ve Edebiyatı = Turkish Language and Literature Dizin:Dil özellikleri = Language features ; Harezmce = Khwarazm language ; Kelimeler = Words ; Moğolca = Mongolian ; Mukaddimetü'l Edeb = Mukaddimetü'l Edeb ; Sözlük = Dictionary ; Türkçe sözlükler = Turkish dictionaries ; Zemahşeri = Zemahşeri ; Çağatayca = Chagatay language	Onaylandı Yüksek Lisans Türkçe 2016 213 s.
Muḳaddimetü'l-Edeb, Harezm Türkçesi eserleri arasında dil ile ilgili yazılan tek eserdir. Bu eser ünlü tefsir ve lügat bilgini Abu'l-Ḳāsım Maḥmūd ez-Zemaḫşerī tarafından 1127-1144 yılları arasından yazılıp Harezmşah Atsız'a sunulmuştur. Arapça pratik bir sözlük mahiyetinde olan Muḳaddimetü'l-Edeb, Kaşgarlı Mahmud'un Divānü Lugati't-Türk'ünden sonra gelen önemli bir sözlüktür. Bugün Harezm Türkçesi, Farsça, Çağatayca, Moğolca, Osmanlıca ile satır altı tercümeleri yapılmış bir çok nüshası bulunmaktadır. Muḳaddimetü'l-Edeb'in önemli nüshalarından biri de bugün Taşkent'te Alisher Navoiy Nomidagi Davlat Adabiyat Muzeyi'nde kayıtlı olan dört dilli (Arapça-Farsça-Çağatayca-Moğolca) nüshadır. Bizim çalışmamız bu nüshaya dayanmaktadır. Çalışmamız Giriş, Metin, Kısa Notlar ve Dizin bölümlerinden oluşmaktadır. Metin kısmında 001b'den 100b sayfasına kadar Farsça, Çağatayca, Moğolca kısımlarının yazıçevrimi ve Türkçe çevirisi tablo halinde gösterilmektedir. Kısa Notlar kısmında 100b'ye kadar geçen Çağatayca ve Moğolca kelimeler hakkında kısa bilgiler verilmiştir. Dizin kısmında ise abace sırasına göre Moğolca ve Çağatayca kelimeler yer almaktadır. Bu çalışma hazırlanırken kullanılan kaynak kitaplar ve sözlükler Kaynakça kısmında gösterilmiştir. Anahtar Kelimeler: Harezm Türkçesi, Muḳaddimetü'l-Edeb, Notlar, Çağatayca Dizin, Moğolca Dizin.
The Muqaddimat al-Adab is the only work about language in Khwarazm Turkish. This dictionary has written by famous commentator and linguist Abu'l Qasim Mahmud az-Zamakhshari in 1127-1144 years and presented to Khwaramzshah Atsiz. The Muqaddimat al-Adab is a practical Arabic dictionary which is very important after Kashgarli Mahmud's Divan-i Lugat'it Turk dictionary. Today there are many copies of this manuscript which has been translated in Khwarazm Turkish, Persian, Chagatai, Mongolian and Ottoman languages. Today a quadrilingual (Arabic-Persian-Chagatai-Mongolian) manuscript of this vocablary is in Tashkent in Alisher Navoiy Nomidagi Davlat Adabiyat Muzeyi. We chose this manuscript in our study. Our study consists four main parts; Entry, Text, Quick Notes and Index. In Text part we transcript the Persian, Chagatai and Mongolian parts of 001b-100b page with their Turkish translation in a table. In Quick Notes part, There is a brief information about Mongolian and Chagatai words which are up to 100b. In forth part there is the index of Mongolian and Chagatai words 'n alphabetical order. The source books, dictionaries, whitch we used during this study are shown as reference in reference part. Keywords: Khwarazm Turkish, Muqaddimat al-Adab, Notes, Chagatai Index, Mongolian Index.