Tez No İndirme Tez Künye Durumu
555885
Çağdaş Türk resminde iç mekân / Interior space in contemporary Turkish painting
Yazar:AYŞE GÜL GÜNDÜZ
Danışman: DR. ÖĞR. ÜYESİ HAFİZE PEKTAŞ
Yer Bilgisi: Selçuk Üniversitesi / Sosyal Bilimler Enstitüsü / Resim Ana Sanat Dalı / Resim Sanat Dalı
Konu:Güzel Sanatlar = Fine Arts
Dizin:Mekan = Space ; Modern resim = Modern painting ; Modern resim sanatı = Modern painting art ; Resim sanatı = Painting art ; Türk resim sanatı = Turkish painting art ; İç mekan = Interior space
Onaylandı
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
176 s.
"Çağdaş Türk Resminde İç Mekân" konulu tez çalışmasında iç mekân kav-ramının 1950'den günümüze kadar ortaya konulan yaklaşımların ve resim sanatın-daki kullanımına dair örneklerin araştırılması amaçlanmıştır. Çağdaş Türk Resim Sanatının dönemleri içinde gelişen ve değişen toplumsal yapıyla birlikte mekân kavranın zaman bakımından insanlık tarihi sosyolojik, psi-kolojik, ekonomik, kültürel, bilimsel ve teknolojik değişimlere yönelik farklılık göstermiştir. Tarih boyunca sanatçılar mekânı dönemin şartlarına göre algıladıkları gibi resimlerine yansıtmışlardır. Çağdaş Türk Resminde İç Mekân konulu tez ça-lışmasında resim sanatında iç mekân kavramının tarihsel değişim süreci ve eserle-rinde iç mekâna yer veren sanatçılara ait eserler analiz edilerek, elde edilen sonuç-ların bir kaynakta toplanması sanat literatürüne katkı sağlamak açısından önemli bulunmuştur. İç mekân resimleri oda içi, bina içi gibi kapalı resimsel mekanlardan oluş-maktadır. Yaşadığımız ev içi, koridorlar, eğlence mekanları, restoran, cami içi, top-lu taşıt içleri, okul, atölye gibi alanları sanatçılar eserlerine konu edinmişlerdir. Sanatçılar kendi yaşadıkları dönemlerin getirdiği gereksinimlerle birlikte sanatta yaşanan değişim ve gelişimlerle iç mekânı farklı açıdan ele almışlardır. Birinci bölümde kavramsal çerçeve altında mekân ve iç mekân, resim sana-tında mekân kavramları açıklanarak Rönesans'tan günümüze iç mekân değişimleri, ikinci bölümde bulgular ve yorumda Türk Resminde İç Mekân ve Çağdaş Türk Resminde 1950 sonrası dönem iç mekân değişimleri açıklanmıştır. Bu başlıklar alt başlıklara ayrılmış ve grupların dönem özellikleri ile birlikte Eşref Üren, Neşe Er-dok, Adnan Turani, Fikret Mualla, Cihat Burak, Mehmet Güleryüz, Selim Cebeci, Mustafa Ayaz, Aydın Ayan, Şeref Bigalı, Turgut Atalay, Balkan Naci İslimyeli, Bedri Baykam, İbrahim Balaban, İrfan Önürmen, İsmet Birsel, Hasan Nazım Bala-ban, Sezai Özdemir, Gülsün Karamustafa, Hikmet Karabucak, Nejat Melih Devrim, Neşet Günal, Filiz Başaran'ın, iç mekân içeren resimleri incelenerek analiz edilmiş-tir. Üçüncü bölüm uygulama çalışmalarında ise Ayşe Gül Gündüz'ün eserlerine yer vererek on çalışmanın eser analiz yapılmıştır. Araştırmanın sonuç bölümünde ise bulgular analiz edilmiştir. Son olarak kaynakça ve sanatçı özgeçmişler yer veril-miştir. Mekân başlangıçta sanatçıların algıladıkları şekilde yüzeysel olarak uygu-lanmış. Daha sonra perspektifin kullanılmaya başlanmasıyla üç boyutlu mekanlar geliştirilmiştir. Zamanla mekân kavramı değişiklik göstermeye başlamış kimi za-man yaşanılan döneme kimi zaman resmin konusuna göre şekillenmiştir. İlk za-mandan beri mekânın farklılaşması değişen zamanla toplumun kültürü, ekonomisi ve siyaseti hakkında bilgi edinmemizi sağlamaktadır. Değişen zamanla mekân sa-natçıların eserine dönüştürdüğü alan olurken izleyiciyi de bu sanat eserin içine da-hil olunmasını sağlamıştır. Eskiden içinde yaşadığı mekânı yapıtlarına yansıtan sanatçılar günümüzde artık yapıtların mekanını yaratmakta yani tuvaldeki plastikle mekânı belirlemektedir. Çağımızda sanatçılar nasıl algılıyorsa ya da algılatmak istiyorlarsa resimlerinde iç mekânı bireysel tarzlarıyla uygulayarak ifade etmekte-dirler. 1950 sonrası Türk Resminde ele alınan yirmi iki ressamın iç mekân eserlerin-de genel olarak modern ve kırsal ev içi çalışmaları görülmektedir. Bazı sanatçılarda restoran, eğlence mekânı, atölyelerin iç mekanlarıyla resimler bütünleşmiştir. Ge-nellikle iç mekân resimleri klasik perspektif anlayışıyla yapılmıştır. Hemen hemen bütün eserlerde Anlatımcı, Yansıtmacı kuram görülmektedir.
In the thesis titled "Interior space in Contemporary Turkish Painting", it is aimed to investigate the approaches of the concept of interior space from the 1950s to the present and examples, of its use in the art of painting. In terms of the time of the contemporary Turkish painting, with its evolving and changing social structure, the history of human beings has shown a difference in sociological, psychological, economic, cultural, scientific and technological changes. Throughout its history, artists have reflected the space according to the conditions of the period and reflected it to their paintings. In the thesis of "Interior in Space ın Contemporary Turkish Painting", the historical change process of the concept of interior place in the art of painting and the works belonging to the artists involved in the interior place were analyzed and gather the results in a source that is important for contributing to the art literature. The interior paintings consist pictorial places such as in-room and in-house. The areas we live in, in the corridors, entertainment venues, restaurants, interior of the mosque, public transport, schools, workshops, such as the subject areas of the artists have taken the subject. The artists have taken the interior space from a different perspective with the changes and developments experienced in the arts with the requirements brought by the periods they lived. In the first part, place, interior place and the concepts of place in painting art contexts explained under the conceptual framework. In the second part, the interior of the Turkish painting and the changes in the interior of the contemporary Turkish painting after 1950 is explained. These headings are divided into sub-headings and analyzed by examining the period features of the groups along with the interior place paintings of Eşref Üren, Neşe Erdok, Adnan Turani, Fikret Mualla, Cihat Burak, Mehmet Güleryüz, Selim Cebeci, Mustafa Ayaz, Aydın Ayan, Şeref Bigalı, Turgut Atalay, Balkan Naci İslimyeli, Bedri Baykam, İbrahim Balaban, İrfan Önürmen, İsmet Birsel, Hasan Nazım Balaban, Sezai Özdemir, Gülsün Karamustafa, Hikmet Karabucak, Nejat Melih Devrim, Neşet Günal, Filiz Başaran. The third part which is the practical work, the works of Ayşe Gül Gündüz were given and her ten works analysed. The space was initially applied superficially as perceived by artists. Then, with the started to be use perspective, three-dimensional spaces were developed. In time, the concept of space started to change and sometimes shaped according to the subject of painting. The differentiation of space from the first time enables us to learn about the culture, economy and politics of the society with changing times. As time changed, space became the area that artists transformed into a work of art, while the audience became involved in this work. Artists reflecting the space they used to live in their works now create the space of the works, in other words, they determine the space with the medium on the canvas. In our era, artists express the interior space in their paintings by applying their individual styles, as they perceive or want to perceive. In the interior works of twenty-two painters taken in Turkish painting after 1950, modern and rural domestic works are generally seen. In some artists, the interiors of restaurants, entertainment venues and workshops are integrated with paintings. Generally, interior paintings are made with classical perspective. In almost all works, Expressivity and Reflective theory is seen.