Tez No İndirme Tez Künye Durumu
494478
Evde sağlık birimine kayıtlı 65 yaş ve üstü hastalarda uygunsuz ilaç kullanımı ve düşmelerin değerlendirilmesi / Evaluation of inapropriate medication use and falls in 65 years and older home care patients
Yazar:ÖZNUR SARGIN
Danışman: DR. İSMAİL KASIM
Yer Bilgisi: Sağlık Bilimleri Üniversitesi / Ankara Numune Eğitim ve Araştırma Hastanesi / Aile Hekimliği Ana Bilim Dalı
Konu:Aile Hekimliği = Family Medicine
Dizin:Düşme kazaları = Accidental falls ; Geriatri = Geriatrics ; Hasta bakımı-hastane sonrası = After care ; Kazalar = Accidents ; Polifarmasi = Polypharmacy ; Sağlık hizmetleri = Health services ; Sağlık hizmetleri araştırmaları = Health services research ; Yaşlılar = Aged ; İlaç kullanımı = Drug utilization
Onaylandı
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2018
116 s.
Çalışmamızın amacı, Evde Sağlık Birimi'ne kayıtlı 65 yaş ve üstü hastalarda çoklu ve uygunsuz ilaç kullanımı sıklığının belirlenmesi, çoklu ilaç kullanımı ile uygunsuz ilaç kullanımı ve düşme arasındaki ilişkinin saptanmasıdır. Araştırmamız tanımlayıcı özellikleri olan retrospektif tipte bir vaka serisidir. Ankara Numune Eğitim ve Araştırma Hastanesi (ANEAH) Evde Sağlık Birimi'ne hizmet vermeye başladığı 2011 yılından bu zamana kadar olan tüm kayıtlı 65 yaş ve üstü hastalar alındı. Araştırmacılar tarafından çalışmaya özgün yapılandırılmış bir anket hazırlandı. Anketler hasta dosyaları incelenerek ve hasta veya yakınıyla görüşülerek tamamlandı. Hastaların kullandıkları ilaçlar 2015 AGS Beers kriterleri ve STOPP versiyon 2 kriterlerine göre değerlendirilip uygunsuz ilaç kullanımları (UİK) saptandı. Elde edilen veriler SPSS istatistik programı kullanılarak değerlendirildi. Çalışmaya 235'i (%74,1) kadın, 317 hasta alındı. Yaş ortalaması 83,5±7,7'di. Hastaların kronik hastalık sayısı ortalaması 3,13±1,38 olup en sık görülen hastalıklar, hipertansiyon, kognitif bozukluk ve endokrin hastalıklardı. 301 hastanın (%95) sürekli kullandığı ilaçları olup ilaç sayısı ortalaması 4,98±2,76'dı. En sık kullanılan ilaç grupları kardiyovasküler sistem ve sinir sistemi ilaçlarıydı. Hastaların 174'ünde (%54,9) polifarmasi saptandı. Potansiyel UİK sıklığı ise STOPP kriterlerine göre %46,1 (n=171), Beers kriterlerine göre %49,5 (n=157) olarak saptandı. Beers kriterlerine göre UİK durumu 4 bölümde ayrıca incelendi. Birinci bölüme göre hastaların 115'inde (%36,3) en az bir UİK görülmüş olup en sık durum antipsikotiklerin kullanımıydı. İkinci bölüme göre en az bir UİK hastaların 101'inde (%31,9) saptanmış olup en sık durum demansı olanlarda antipsikotik kullanımıydı. STOPP kriterlerine göre tespit edilen en sık durum da benzer şekilde düşme riskinden dolayı antipsikotik kullanımıydı. Polifarmasi kullananlarda her iki kritere göre de uygunsuz ilaç kullanımı sıklığı daha fazlaydı (p<0,001). Hastaların 114'ünün (%36) son bir yıl içinde düşmüş olduğu, bu hastalarda polifarmasinin daha fazla olduğu görüldü (p=0,04). Sonuç olarak, hastaların yarısında polifarmasi saptanmış olup UİK prevelansının polifarmasi ile artığı görülmüştür. İki kriterin de UİK saptama oranı birbirine yakın olup durumlar arası birkaç farklılık söz konusudur. Düşen hastalarda polifarmasiye daha sık rastlanmıştır.
In this study, we aimed to evaluate the rate of polypharmacy and potentially inappropriate medication (PIM) use, the association of polypharmacy with PIM use and falls in 65 years and older home care patients. Our research is a retrospective type case series with descriptive features. We included all home care patients aged 65 years and older from the year 2011 when Home Care Unit of Ankara Numune Training and Research Hospital started to provide services. A questionnaire used in this study was prepared by the researcher. Questionnaires were completed by scanning the patient files and by interviewing with patient or care givers. Patients' drugs evaluated according to 2015 AGS Beers and STOPP version 2 Criteria and PIMs were detected. The obtained data were analyzed using SPSS statistical program. We enrolled 235 (74,1%) female and totally 317 geriatric patients. Mean age was 83,5±7,7. Mean number of chronical diseases was 3,13±1,38 and the most common diseases were hypertension, cognitive impairment and endocrinologic diseases. 301 of patients (95%) had medications that they used consistently and the mean number of medications taken by patients was 4,98±2,76. The most common drugs taken by patients were cardiovascular and neurologic system drugs. Polypharmacy was detected in 174 (54.9%) of the patients. The frequency of PIMs was 46,1% (n=171) according to STOPP version 2 Criteria and 49,5% (n=157) according to 2015 American Geriatric Society (AGS) Beers Criteria. PIMs were detected at 4 sections separately according to 2015 AGS Beers Criteria. At least one PIM use was found at 115 of patients (36,3%) according to first section and the most common situation was usage of antipsychotics. 101 of patients (31,9%) had at least one PIM use according to second section and the most common situation was antipsychotics usage in patients with dementia. Similarly, the most common situation detected in STOPP Criteria was antipsychotic usage because of fall risk. PIM use was higher in patients with polypharmacy according to both criteria (p<0,001). 114 of patients (36%) had fallen in past year and the polypharmacy was more common in these patients (p=0,04). In conclusion, it was observed that the half of the patients have polypharmacy and PIM use is higher in polypharmacy users. Both criteria have same rate of PIM use detection but there are some differences about situations. Polypharmacy was higher in patients who have falls.