Tez No İndirme Tez Künye Durumu
150868
2 Ursae Majoris (A2m) metalik çizgili yıldızının spektrel analizi / Spectral analysis of metallic line star 2 Ursae Mojoris
Yazar:İPEK HAMAMİ ÇAY
Danışman: PROF.DR. GÖKMEN TEKTUNALI ; PROF.DR. SAUL ADELMAN
Yer Bilgisi: İstanbul Üniversitesi / Fen Bilimleri Enstitüsü / Astronomi ve Uzay Bilimleri Ana Bilim Dalı
Konu:Astronomi ve Uzay Bilimleri = Astronomy and Space Sciences
Dizin:
Onaylandı
Doktora
Türkçe
2004
126 s.
ÖZET 2 URSAE MAJORİS (A2m) METALİK ÇİZGİLİ YILDIZININ SPEKTREL ANALİZİ* Metalik çizgili yıldızlar, kendisi için tek bir spektrel tip belirlenemeyen A veya F tipi yıldızlardır. Am yıldızlan temel olarak demir grubu ve daha ağır elementlerin aşırı bolluğu, kalsiyum ve diğer hafif elementlerin eksikliği nedeniyle geç A tipi anakol yıldızlarıdırlar. Am yıldızlanndaki metalik anormallikler en iyi radyatif difüzyon teorisi ile açıklanabilmektedir. 2 Ursae Majoris yıldızı A2 spektrel tipinden metalik çizgili bir yıldızdır. Bir klasik Am yıldızı olan 2UMa'nın ayrıntılı bolluk analizi şimdiye kadar yapılmamıştır. Bu çalışmada Dominion Astrofizik Gözlemevi'nin RETICON ve CCD dedektörleri ile alınmış A3 825 - X4935A dalgaboyu aralığındaki spektrumlar kullanılmıştır. Bu spektrumlar, 2.4 Â/mm lik dispersiyona, ve S/N>200 sinyal-gürültü oranına ve 0.072Â çözünürlüğe sahiptir. Spektrum indirgelemeleri sırasında REDUCE paket programı kullanılmıştır. Spektrel çizgilerin eşdeğer genişlikleri VLDSfE programı ile hesaplanmıştır. Herbir spektrum bölgesi için cross-correlation yöntemiyle radyal hızlar hesaplanmış ve radyal hız düzeltmesi yapıldıktan sonra 2UMa yıldızına ait çizgi teşhisi yapılmıştır. ATLAS9 programı ile atmosfer modeli hesaplanmış ve SYNTHE programı ile sentetik spektrumlar oluşturulmuştur. Sentetik spektrumlarla yıldızın spektrumunun karşılaştırılması sonucu etkin sıcaklık Tet.=8050 °K ve yüzey gravitesi log g=4.0 bulunmuştur. WIDTH9 programı ile ayrıntılı bolluk analizi yapılmış ve Güneş bollukları ile karşılaştınlmıştır. Ayrıca bu çalışmada 2 UMa yıldızının mikrotürbülans hızı 4=2.3 km/sn, rotasyon hızı v sin / = 11 km/sn, makrotürbülans hızı Ç=5 km/sn, ve kütlesi M=1.8M olarak belirlenmiştir. 2 UMa yıldızının ayrıntılı spektrel analizini yapmak, hem şimdiye kadar bu türden bir çalışma yapılmamış olması hem de Am yıldızlan teorisi için bir test görevi yapması açısından önemlidir. Elde edilen sonuçlar literatürdeki değerlerle karşılaştınlmış ve tartışılmıştır. Bu çalışmada kullanılan spektrumların literatürde kullanılmış olan bir çok spektruma göre çok daha kaliteli olması ve gerek indirgeme sırasında gerekse analizler sırasında kullanılan programlann güvenilir olması sebebiyle elde edilen sonuçlar bundan sonra Am yıldızlan ile ilgili yapılacak bu türden çalışmalara referans olabilecektir. Bu çalışmada CDS'te (Strasbourg, France) işletilen SIMBAD veritabanından faydalanılmıştır.
SUMMARY SPECTRAL ANALYSIS OF THE METALLIC LINE STAR 2 UMa (A2m) The metallic line stars are A or F stars to which unique spectral type can not be assigned. Due to the underabundance of iron group and heavier elements and overabundance of calcium and other light elements, they are classified as late type A stars. The metallic anomalies of the Am stars are best explained with radiative diffusion theory. 2 Ursae Majoris is a metallic line star of A2 spectral type. Detailed elemental abundance analysis of 2 UMa has not been done up to now. The CCD and RETICON spectra used in this study has been obtained from Dominion Astrophysical Observatory. The spectra covers X 3825 Â - X 4935 Â range. They have 2.4 Â/mm dispersion, S/N > 200 and 0.072 Â resolution. The spectra has been reduced using REDUCE package and the equivalent widths has been measured using VLINE. The radial velocity has been determined for all the regions using cross - correlation method. After the radial velocity correction, the line identifications has been performed. Model atmosphere calculations have been done by ATLAS9 and synthetic spectra by SYNTHE programs. Comparing the synthetic and observed spectra, the effective temperature and the surface gravity have been determined as Teff = 8050 °K and log g = 4.0. Using WIDTH9 detailed abundance analysis has been done and the results compared to solar values. It has been determined that 2 UMa has a microturbulance velocity of t, ~ 2.3 km/sec, rotational velocity of vsini =11 km/sec, macroturbulance velocity of Ç = 5 km/sec and mass of M = 1.8 M^ Detailed spectral analysis of 2 UMa has two importance 1) this kind of work has not been done yet for this star up to now and, 2) this study can be used to test the Am stars theory. The results compared to the literature and discussed. Because of the high quality of the used spectra and reliability of the used programs, the results can be a reference to similar works. This research has made use of the SIMBAD database, operated at CDS, Strasbourg, France. VI