Tez No İndirme Tez Künye Durumu
641343
Florya Atatürk Orman Parkında vejetasyon tipinin toprağın bazı fiziksel ve kimyasal özelliklerine etkileri / The effects of vegetation type on some physical and chemical properties of soil in the Florya Atatürk Forest Park
Yazar:EMRE MATUR
Danışman: DOÇ. DR. NUR BELKAYALI
Yer Bilgisi: Kastamonu Üniversitesi / Fen Bilimleri Enstitüsü / Sürdürülebilir Tarım ve Tabii Bitki Kaynakları Ana Bilim Dalı
Konu:Ormancılık ve Orman Mühendisliği = Forestry and Forest Engineering ; Peyzaj Mimarlığı = Landscape Architecture ; Ziraat = Agriculture
Dizin:Toprak özellikleri = Soil properties ; Vejetasyon =
Onaylandı
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
82 s.
Vejetasyon tipi, ziyaretçi aktiviteleri, rekreasyon çalışmaları vb faaliyetler kent ormanlarında farklı mikro ortamlar oluşturabilmektedir. Buna bağlı olarak toprak özelliklerinde de farklılıklar meydana gelmektedir. Çalışma İstanbul Florya Atatürk Ormanında yürütülmüştür. Kent ormanı servi ile kaplı alanlar, çam türleri ile kaplı alanlar, doğal otsu bitki örtüsü ile kaplı alanlar, az yoğunluklu karışık ağaç ve çalılarla kaplı alanlar, yoğun yaprak döken ağaçlar ve çalılarla kaplı alanlar ve sürekli biçilen çim alanları olmak üzere 6 farklı vejetasyon tipine bölünmüştür. Alanı temsil edecek şekilde toplam 40 toprak örneği alınmıştır. Toprak örneklerinde pH, elektriksel iletkenlik (EC), tekstür, kireç içeriği, organik madde ve yarayışlı fosfor (P2O5) içeriği belirlenmiştir. PCA (Temel bileşenler analizi) ile toprak verileri ve vejetasyonla parametreleri ilişkilendirilmiştir. Vejetasyon tipleri arasındaki farklılıkların aydınlatılması için verilere ANOVA uygulanmış ve LSD ile ortalamalar gruplandırılmıştır. Ayrıca toprak özelliklerinin mekansal olarak değişiminin belirlenmesi amacıyla kriging enterpolasyonuyla toprak özelliklerine ilişkin haritalar üretilmiştir (ArcGIS 10.2 kullanılarak). Genel olarak toprak özellikleri yönüyle alanda belirgin bir varyasyon olduğunu belirlenmiştir. Ancak pH, EC yönüyle mekansal değişkenliğin de son derece düşük seviyede kaldığı, tekstür yönüyle ise varyasyonun orta seviyede olduğu saptanmıştır. Alanda toprakların genel olarak drenaj ya da havalanmaya mani olmayacak şekilde kaba bir yapıya sahip olduğu ve vejetasyondan etkilenmediği belirlenmiştir. Toprakların organik madde (%0,53 - 4,69 arasında) ve kireç kapsamında (%3,5 - 60,43) ise önemli düzeyde varyasyon (VK sırasıyla; 41,57 ve 47,00) olduğu saptanmıştır. Alınabilir fosfor içeriğinde (1,2 - 60,2 kg/da) en yüksek seviyede varyasyon (VK=147,93) görülmüştür. Bununla birlikte, tüm değişkenler arasında sadece organik maddenin vejetasyon tiplerinden önemli ölçüde etkilendiği (p <0.05) belirlenmiştir. Çalışma sonucunda; alanın idaresinde kullanılabilecek bazı pratik sonuçlar ortaya konulmuş ve vejetasyon tipinin toprak özelliklerine kısmen etkilediği belirlenmiştir.
Vegetation type, activities of visitors, recreation works etc. can create different micro environments in urban forests. Accordingly, differences in soil properties can be observed. The study was carried out in Istanbul Florya Atatürk Forest. The urban forest is divided into 6 different vegetation types: areas covered with cypress, pine species, natural herbaceous vegetation, low-density mixed trees and shrubs, dense deciduous trees and shrubs, and continuously mowed grass areas. A total of 40 soil samples were taken to represent the area. PH, electrical conductivity (EC), texture, lime content, organic matter and phosphorus (P2O5) content were determined in soil samples. Soil data and vegetation parameters are associated with PCA (Principal component analysis). ANOVA was applied to the data and averages were grouped with LSD to clarify the differences between vegetation types. Maps related to soil properties were produced by using kriging interpolation (using ArcGIS 10.2 Geostatistical Extension) in order to determine the spatial change of soil properties as well. A significant variation in the area in terms of soil properties was determined in general. However, the spatial variability in pH and EC were extremely low, and the variation in the soil texture was at medium level. It has been determined that the soil in the area has a rough structure that does not prevent drainage or aeration in general, and is not affected by vegetation. However, significant variations were observed among soils organic matter (0.53 - 4.69%) and soil lime (3.5 - 60.43%) contents (VC; 41.57 and 47.00). The highest level of variation (VC= 147.93) was observed in the available phosphorus content (1.2 - 60.2 kg/da). It has been determined that among all variables only organic matter were found to be significantly affected (p <0.05) by vegetation types. Some practical results that can be used in the management of the area have been revealed and it has been determined that the vegetation type partially affects the soil properties in the forest.