Tez No İndirme Tez Künye Durumu
282786
Bina içi ve dışı uçucu organik bileşiklerin belirlenmesi ve değerlendirilmesi / Monitoring and assessment of indoor and outdoor air volatile organic compounds
Yazar:AYŞE ANIL GÜNEY
Danışman: YRD. DOÇ. DR. BURCU ONAT
Yer Bilgisi: İstanbul Üniversitesi / Fen Bilimleri Enstitüsü / Çevre Mühendisliği Ana Bilim Dalı
Konu:Çevre Mühendisliği = Environmental Engineering
Dizin:Halk sağlığı = Public health ; Hava kalitesi = Air quality ; Toksikoloji = Toxicology ; Toksisite = Toxicity ; Uçucu bileşenler = Essential components
Onaylandı
Yüksek Lisans
Türkçe
2010
76 s.
İç ortam hava kirliliği günümüzde insan sağlığını tehdit eden en önemli risklerden biri olarak kabul edilmektedir. Bina içerisinde kullanılan malzemelerden yüksek oranda emisyona sahip olan uçucu organik bileşikler (UOB) bina-içi hava kalitesi açısından önem taşımaktadır. Yapılan epidemiyolojik çalışmalarda UOB'lerin çeşitli solunum yolu hastalıkları ve kanser gibi rahatsızlıklara sebep olduğu belirlenmiştir. UOB'lerin bina içinde pek çok kaynağı bulunmaktadır. UOB'ler boya, cila, halı kaplama, yapay ahşap levhalar, bazı yalıtım malzemeleri, çeşitli dekorasyon malzemeleri gibi çok sayıda yapı malzemesi ve ev ürünleri endüstrisinde, mobilyalarda, ayrıca bazı temizleyici kozmetik ürünlerinde yaygın olarak kullanılmaktadırlar.Bu çalışmada; ev, okul, ofis ve alışveriş merkezi (AVM) gibi farklı türdeki iç ortamlardan alınan hava örneklerinde benzen, kloroform, ksilenler (o,m,p) ve toluen derişimleri belirlenmiştir. Örneklemeler bina içinde ve dışında yapılarak dış ortam konsantrasyonuyla karşılaştırmalar yapılmıştır. Örnekler, 2010 yılı, haziran, temmuz, ağustos, eylül, ekim, kasım ve aralık aylarında, SKC sampling cihazı ile aktif örnekleme yöntemi kullanarak tenax tüplerine toplanmıştır. Sonra da Termal Desorber-Gaz Kromotografisi / Kütle Spektrometresi (TD-GC/MS) cihazı ile kantitatif sonuçlarına ulaşılmıştır.Çalışmanın sonucunda, kloroform ve mp-ksilen derişimleri seçilen ortamlarda yüksek konsantrasyonda ölçülmüştür. Ayrıca, bu UOB'lerin iç-dış hava (İ/D) derişim oranları hesaplanmıştır. İ/D oranları evlerde 0.78 ile 1.88 arasında, okullarda 1.26 ile 1.78, ofislerde 1.09 ile 3.52, AVM'lerde 0.49 ile 1.51 arasında değişmektedir. Kirlilik iç ortam ve dış ortamlarda farklı derişimlerde bulunmaktadır. İç ortamda elde edilen benzen değerleri 1.1?g/m3 ? 15.8?g/m3, kloroform değerleri 6.5?g/m3 ? 371.6?g/m3, mp-ksilen değerleri 4.3?g/m3 ? 311.8?g/m3, o-ksilen değerleri 1.4?g/m3 ? 32.9?g/m3, toluen değerleri 6.7?g/m3 ? 163.9?g/m3 arasında değişmektedir. Genel olarak, bu derişimler literatürde olan çalışmaların sonuçlarıyla karşılaştırıldığında daha yüksektir ya da paralellik göstermiştir.
Recently, indoor air pollution that affects human health, as one of the most important risk is accepted. Volatile organic compounds (VOCs) have been receiving considerable interest in indoor air field studies because of their high emission rates from products used indoor environments. Variety of respiratory diseases in epidemiological studies made VOCs and cause diseases such as cancer that have been identified. There are many sources of VOCs in the building. VOCs are used widely for paint, varnish, carpet, artificial wood plates, some insulation materials, decoration materials, such as a variety of numerous building materials and household products industries, furniture and some cleaners in cosmetic products.In this work, home, school, office and shopping center (AVM) in different types of air samples taken from benzene, chloroform, xylenes (o, m, p) and the toluene concentration was determined. Sampling within and outside the building with outdoor concentrations were compared. Samples in 2010, on June, July, August, September, October, November, December months were collected by SKC sampling device (the active tube sampling method) with tenax tube. Thermal Desorber -Gas Chromatography / Mass Spectrometry (TD-GC/MS) device was used to analyze of samples.In conclusion, chloroform, and mp-xylene concentrations were measured in high concentrations in selected area. In addition, the indoor-outdoor (I/O) ratios of VOC?s concentration were calculated. I/O ratio ranged from 0.78 to 1.88 at home, from 1.26 to 1.78 in school, from 1.09 to 3.52 in the office, from 0.49 to 1.51 in AVMs. The results of indoor concentrations were 1.1?g/m3 ? 15.8?g/m3 for benzene, 6.5?g/m3 ? 371.6?g/m3 for chloroform, 4.3?g/m3 ? 311.8?g/m3 for mp-xylene, 1.4?g/m3 ? 32.9?g/m3 for o-xylene and 6.7?g/m3 ? 163.9?g/m3 for toluene. These concentration values are generally higher than or parallel to the values reported in the literature.