Tez No |
İndirme |
Tez Künye |
Durumu |
708340
|
|
Börklüce, Torlak, Bedreddin: Eşzamanlı ve eşgüdümlü bir isyan mı yoksa artzamanlı üç ayrı olay mı / Borkluje, Torlak, Badraddin: Is it a synchronous and coordinated riot or three seperate diachronic events
Yazar:BİLAL GÜNEŞ
Danışman: DOÇ. DR. RESUL AY
Yer Bilgisi: Hacettepe Üniversitesi / Sosyal Bilimler Enstitüsü / Tarih Ana Bilim Dalı
Konu:Tarih = History
Dizin:Börklüce Mustafa = Börklüce Mustafa ; Osmanlı Devleti = Ottoman State ; Osmanlı tarihi = Ottoman history ; Torlak Kemal = Torlak Kemal ; İsyanlar = Rebellions ; Şeyh Bedreddin = Sheikh Bedreddin
|
Onaylandı
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
329 s.
|
|
Ankara Savaşı sonrasında yaşanan kaosta, şehzadeler arasında iç savaşın yaşandığı
Osmanlı coğrafyasında Aydınili'nde Börklüce Mustafa, Saruhanili'nde Torlak Kemal ve
Rumeli'de Şeyh Bedreddin önderliğinde yaşanan üç ayrı olay, hem Osmanlı tarih
yazınında hem de buna dayalı olarak yazılan diğer tarih eserlerinde çok farklı şekillerde
ele alınmıştır. Bazı Osmanlı tarihçileri bu üç olayı Şeyh Bedreddin'in önderliğinde ve
koordinasyonunda aynı anda meydana gelen tek isyan olarak yansıtırken, diğer yazarlar
bunları artzamanlı olarak meydana gelen üç ayrı olay olarak yansıtmaktadır. Olayların
çağdaşı ya da yakın dönem kaynakları dikkatle incelendiğinde, birbirinden bağımsız
gelişen, liderleri, toplumsal temelleri ve amaçları birbirinden farklı üç ayrı olaydan söz
etmek de mümkün görünmektedir. Kaynakların çelişkili ifadeleri elbette başlı başına bir
sorgulama konusudur, ancak daha da önemlisi, yukarıda da belirtildiği gibi, üç olayı Şeyh
Bedreddin önderliğinde eş zamanlı ve koordineli bir olay olarak yansıtan bazı kaynaklar
daha sonraki tarihçilerin yaklaşımlarını da belirlemiş, söz konusu anlayış veya tespit
sorgulanmayarak Cumhuriyetin ilk yıllarında da devam etmiştir. Bu tutum, tarihi olayları
kurgusal mitlere, liderlerini de mitik figürlere dönüştürme potansiyeline sahiptir. Bu
çalışmada, kaynaklar titizlikle incelenecek, olaylar ve kahramanları masal unsurlarından
arındırılarak, tarihte ne olduysa o ortaya konulmaya çalışılacaktır.
Anahtar Kelimeler: Börklüce Mustafa, Torlak Kemal, Şeyh Bedreddin
|
|
In the chaos that after the Ankara War, three separate events that happened under the
leadership of Borkluje Mustafa in Aydınili, Torlak Kemal in Saruhanili, and Sheikh
Badraddin in Rumeli, in the Ottoman geography where civil war was taking place
between the princes, both in the Ottoman historical literature and in other historical works
that written based on it, it has been dealt with in very different ways. While some Ottoman
historiographers reflect these three events as the only rebellion that happened
simultaneously and under the leadership and coordination of Sheikh Badraddin, other
writers reflect them as three separate events that happened diachronically. When the
contemporary or recent sources of the events are carefully examined, the impression
arises that it is possible too to talk about three separate events that developed
independently from each other and whose leaders and their social bases and aims were
different from each other. The contradictory statements of the sources are a matter of
questioning in itself, of course, but more importantly, as stated above, some sources
reflecting the three events as a simultaneous and coordinated event under the leadership
of Sheikh Badraddin also determined the approaches of later historians, and the said
understanding or detection was not questioned and continued in the early years of the
Republic. This attitude has the potential to transform historical events into fictional myths
and their leaders into mythical figures. In this study, the sources will be meticulously
examined, and the events and their heroes will be purified from fairy-tale elements, and
whatever has happened in history will be tried to be revealed.
Key Words: Borkluje Mustafa, Torlak Kemal, Sheikh Badraddin |