Tez No	İndirme	Tez Künye	Durumu
717521		A mode of space production in the nineteenth century: İcadiye neighborhood as a case of ifraz / On dokuzuncu yüzyılda bir mekan üretim biçimi olarak ifraz: İcadiye Mahallesi örneği Yazar:BURCU ARIKAN Danışman: DOÇ. DR. AHMET ERSOY ; DR. ÖĞR. ÜYESİ YAŞAR TOLGA CORA Yer Bilgisi: Boğaziçi Üniversitesi / Sosyal Bilimler Enstitüsü / Tarih Ana Bilim Dalı Konu:Tarih = History Dizin:19. yüzyıl = 19. century ; Kent tarihi = Urban history ; Kentleşme = Urbanization ; Kentsel mekan = Urban space ; Kentsel yayılma = Urban sprawl ; Mahalleler = Neighborhoods ; Mekan = Space ; Parselleme = Parceling	Onaylandı Yüksek Lisans İngilizce 2021 119 s.
Bu tez ifraz şeklinde tanımlanan ve büyük bir toprak parçasının daha küçük parsellere bölünmesi şeklinde özetlenebilecek bir mekan üretim yöntemi üzerine odaklanmaktadır. Bu yöntemin farklı bağlam ve coğrafyalarda amacı ve sonucu farklılaşan uygulama biçimleri olmakla beraber bu çalışma bunlardan bir tanesi üzerinde duracaktır. İfrazın karşımıza çıkan kullanım biçimlerinden yaygın bir tanesi taşra/ çeper diyebileceğimiz alanlarda çoğunlukla tarım arazisi, orman, bağ, bahçe vb bölgelerin parçalanıp satılarak metalaştırılması ve imara açılmasıdır. Bu yöntemi detaylıca tartışabilmek adına kent tarihi, toprak mülkiyeti, altyapı gibi araştırma alanlarının literatürlerinden yola çıkarak öncelikle ifraza dair genel bir çerçeve çizilecek ve bu yöntemin on dokuzuncu yüzyılda özellikle, özellikle Tanzimat Fermanı sonrasında özel mülkiyetin önem kazandığı dönemde yoğunlaşması üzerinden bir arşiv araştırması sunulacaktır. Bu genel çerçeve üzerinden İcadiye Mahallesi örneği üzerine yapılan detaylı belge okuma ve analizi sonucunda çeperde bir tarım arazisinin ifraz yoluyla metalaşması ve altyapı inşası ile kentleşmesi incelenecektir. Bu tezin önemli bir başka amacı ise İcadiye Mahallesi örneği üzerinden İslam Kenti kavramsallaştırmasına bir alternatif sunmaktır. Bir Ermeni Mahallesi olan İcadiye Mahallesi on yedinci yüzyılda temelleri atılan Uskudar Ermeni cemaatinin kentsel mekanda yayılmasının on dokuzuncu yüzyıl aşamasıdır. Bu tarihsel sürekliliğe de değinerek merkez/çeper ilişkisi tartışmalarına da bir katkı sunulacaktır. Genel bağlamda ifraz, kent/ kentleşme tarihinde çok önemli yeni bakış açıları sağlayabilecek bir başlık olması ve üzerine yapılan çalışmaların azlığı açısından önemlidir.
This thesis deals with a specific method of space production which is called ifraz. Ifraz means dividing a larger piece of land into smaller, and this method may be implemented in various ways depending on the context. This study will focus on parceling empty suburban areas to commodify nature and sell and transform agricultural forests, gardens, and yards into built areas. I will briefly demonstrate the literature on urban history, land, property, and infrastructure to base my findings on ifraz and urbanization. Through a more extensive set of the archival scan, ifraz, in general, will be demonstrated as an intensified type of space production in the nineteenth century, accelerating significantly with the Tanzimat Edict. Then, a detailed analysis of Icadiye Neighborhood as the case study will present a specific model of urbanization via the commodification of empty suburban landscapes. Icadiye is also important in terms of being an Armenian neighborhood. Both demonstrate specific features of nineteenth-century urbanization and the continuum of an urban sprawl dating back to the seventeenth century; Icadiye will contribute to the discussions on center/ periphery, urban/ suburban distinctions. In the general context, I will expand Islamic city conception and approaches detached from the dynamics of capitalism in urban historiography to raise new questions, and ifraz in a broader sense, has great potentials for further studies.