Kanunlarını oluştururken temel olarak şer'i hukuktan yararlanan Osmanlı Devleti, dönemin şartlarına uygun olarak, toplumun ihtiyaçlarını ve sosyal yapısını göz önünde bulundurup örfi hukuktan da yaralanarak adli sistemini oluşturmuştur. Yaptığımız çalışmada kimi zaman verilen cezaların şer'i hukuk sistemiyle uyuşmadığını görmekteyiz.
Kazalarda adaleti sağlamakla görevli olan kurum kadıydı. Reâyânın, istek ve şikayetlerini üst seviyede tutan Osmanlı Devleti, bölgedeki devlet görevlilerinin aracılığıyla merkeze iletilen şikayetleri Dîvân-ı Hümâyûn da inceleyip karara bağlanmaktaydı.
Osmanlı Devleti, suç unsuru olarak gördüğü davranışları kontrol altında tutmak için işlenen suçlara karşı müsamaha göstermemiştir. Toplumun huzuru ve devlet bekâsı için suç olarak kabul ettiği davranışlara ceza uygulamada tereddüd etmemiştir. Bu bağlamda suçlulara örfi ve şer'i hukuk kapsamında çeşitli cezalar verilmiştir. Cezaların temelinde şahsı toplumdan soyutlamadan ıslah olması amaçlanmıştır. Bu çalışmada verilen cezalar arasında; nefiy, iclâ, cezirebend, habs ve kal'abend, başka bir yerde zorunlu iskân ve ikâmet ettirme, zindanbend ve kürek cezası yer almaktadır.
Anahtar Sözcükler
Nefiy, Kal'abend, İclâ, Cezirebend, Itlâk
|
Basicly, taking advantages of religious justice system when they are creating rules, belonging that age condition, taking into consideration with necessity of society and social structure, taking advantages of traditional system, Ottoman Empire created justice system. Work we have done, sometimes, we see that religious justice system disagree with penalties which were given.
In accidents, Kadı was the institution which made justice right. Keeping Reaya`s desires and complaint at the high level, Ottoman Empire made a decision about complaints which were trasmited to center via goverment's officers in Dîvân-ı Hümâyûn.
Ottoman Empire showed no mercy about commited crimes for taking under control behaviours which were saw as crime factor. It did not hesitate about fining to behaviours which were saw as crime factor for society's tranquility and continuity of the state. Concordantly, it gave various penalties to someone guilty as part of religious and traditional justice system. Underlying the penalties, it aimed to disciplining guilty without alienating from society. Within these peanlties, there were penalties such as nefiy, iclâ, cezirebend, habs, kal'abend, locating somewhere else and domiciling, zindanbend and rowing.
Keywords
Nefiy, Kal'abend, İclâ, Cezirebend, Itlâk |