Tez No	İndirme	Tez Künye	Durumu
740022		Tedavi gören depresyon ve anksiyete bozukluğu tanılı hastalarda olası genotoksik hasarın belirlenmesi / Determination of possible genotoxic damage in patients under treatment due to depression and anxiety disorders Yazar:SALİH ÖZDEN Danışman: PROF. DR. DENİZ YÜZBAŞIOĞLU Yer Bilgisi: Gazi Üniversitesi / Fen Bilimleri Enstitüsü / Biyoloji Ana Bilim Dalı Konu:Biyoloji = Biology ; Genetik = Genetics Dizin:Anksiyete = Anxiety ; Depresyon = Depression ; Genotoksisite = Genotoxicity ; Gerçek zamanlı polimeraz zincir reaksiyonu (RT-PCR) = Reverse transcription polimerase chain reaction ; Kardeş kromatid değişimi = Sister chromatid exchange ; Mikroçekirdek = Micronucleus	Onaylandı Doktora Türkçe 2022 123 s.
Depresyon ve anksiyete günümüzde çok sık ve genellikle birlikte görülen rahatsızlıklardır. Bu çalışmada tedavi gören depresyon ve anksiyete bozukluğu tanılı hastalarda olası genotoksik hasarı belirlemek amacıyla dört farklı genotoksisite testi (Mikronükleus (MN), Kardeş kromatid değişimi (KKD), Kromozomal anormallik (KA) ve komet testleri) ve gerçek zamanlı kantitatif polimeraz zincir reaksiyonu (RT-qPCR) kullanılmıştır. Mental Hastalıkların Tanısal ve İstatistiksel El Kitabı (DSM IV) tanı kriterlerine göre depresyon ve anksiyete bozukluğu tanısı konulan ve farmakolojik tedavi (seçici serotonin geri alım inhibitörleri-SSRI'lar, seçici norepinefrin geri alım inhibitörleri-SNRI'lar ve antipsikotikler) alan kırk yedi hasta çalışmaya dahil edilmiştir. Ayrıca yirmi sekiz sağlıklı gönüllü kontrol grubu olarak seçilmiştir. Çalışma sonucunda MN ve KKD frekansında hasta grubu ile kontrol grubu arasında istatistiksel olarak anlamlı fark bulunmamıştır. KA testinde ve komet testinde ise hasta grubunda kontrole kıyasla istatistiksel olarak anlamlı düzeyde daha yüksek DNA hasarı (p<0,01) ve KA sıklığı olduğu belirlenmiştir. Bununla birlikte nükleer bölünme indeksi (NBİ), replikasyon indeksi (Rİ) ve mitotik indeks (Mİ) sonuçlarında kontrole kıyasla fark olmadığı belirlenmiştir. Hasta grubu ile kontrol grubu kıyaslandığında incelenen tüm gen ifade düzeylerinde (bcl-2, hoxa13, hoxb13 ve cyp1A1) anlamlı fark olmadığı bulunmuştur. Ancak tek veya kombine fluoksetin kullananlarda hoxa13 gen ifade düzeyinin fluoksetin kullanmayan hastalara oranla istatistiksel olarak anlamlı seviyede yüksek olduğu tespit edilmiştir. Ayrıca KKD testinde ilk tanı alanlar ile tekrarlayan tanı alan hasta grubu kıyaslandığında ilk tanı alan hastalarda KKD frekansının fazla olduğu bulunmuştur. Komet testinde tek ilaç tedavisi alan hastalar ile kombine ilaç tedavisi alanlar kıyaslandığında DNA hasarı tek ilaç kullananlarda yüksek olduğu belirlenmiştir. Bunların dışında hasta grubunda yaş, cinsiyet, ilk veya tekrarlayan tanı, SNRI veya SSRI kullanımı, kombine tedavi veya monoterapi ve fluoksetin kullanımı gibi faktörlerin istatistiksel olarak anlamlı bir farklılığa neden olmadığı bulunmuştur. Bu çalışma, KA ve komet test sonuçlarına göre depresyon ve anksiyete hastalığının ve/veya hastalığın tedavisinin genetik açıdan bir risk faktörü oluşturabileceğini göstermektedir. Hasta grubunun tedavi öncesi ve sonrasında genotoksisite değerlendirmesinin yapılmasıyla daha detaylı sonuçlara ulaşılabileceği düşünülmektedir.
Nowadays depression and anxiety are very common disorders that often seen together. In this study, four different genotoxicity tests (chromosomal aberration (CA), sister chromatid exchange (SCE), micronucleus (MN), comet tests) and real-time quantitative polymerase chain reaction (RT-qPCR) were used to determine the possible genotoxic damage in patients with depression and anxiety disorder under therapy. Forty-seven patients who were diagnosed with depression and anxiety disorders according to the Diagnostic and Statistical Manual of Mental Diseases (DSM IV) diagnostic criteria and received pharmacological treatment (selective serotonin-reuptake inhibitors (SSRIs), selective norepinephrine reuptake inhibitors-SNRIs, and antipsychotics) were included in the study. In this study, no statsitically significant difference in both MN and SCE frequencies was found between the patient and the control groups. Also twenty-eight healthy volunteers were selected as a control group. As a result of the study, MN and SCE frequencies were not different significantly between the patient and the control groups. In CA and comet tests, it was determined that the patient group had statistically significantly higher DNA damage and CA frequency compared to the control group. There was no significant difference between the patient and the control groups in terms of mitotic (MI), replication (RI), and nuclear division (NDI) indices. When the patient group and the control group were compared, it was found that there was no significant relationship in the expression of investigated genes (bcl-2, hoxa13, hoxb13 and cyp1A1). However, hoxa13 gene expression was found to be significantly higher in patients who used single or combined fluoxetine compared to patients who did not use fluoxetine. In addition, it was found that the frequency of SCE was higher in patients with the initial diagnosis compared to the group of patients with recurrent diagnoses. When patients under monotherapy and combined treatment were compared, DNA damage was higher in patients used a single medication. Furthermore, it was determined that factors such as age, gender, initial or recurrent diagnosis, SNRI or SSRI use, combined therapy or monotherapy, and fluoxetine use did not cause a significant difference in the patient group. This study showed that depression and anxiety disease and/or treatment of the disease may constitute a risk factor for genetic according to the results of the CA and comet tests. It is thought that detailed results may be obtained by performing genotoxicity assessment of the patient group before and after treatment.