Tez No	İndirme	Tez Künye	Durumu
739389		From workshop to factory: The transformation of craft in the case of Gaziantep baklava production / Atölyeden fabrikaya: Gaziantep baklava üretimi örneğinde zanaatin dönüşümü Yazar:MÜNİRE BÜŞRA TUFAN Danışman: PROF. DR. AYÇA ERGUN ÖZBOLAT Yer Bilgisi: Orta Doğu Teknik Üniversitesi / Sosyal Bilimler Enstitüsü / Sosyoloji Ana Bilim Dalı Konu:Gastronomi ve Mutfak Sanatları = Gastronomy and Culinary Arts ; Sosyoloji = Sociology ; İşletme = Business Administration Dizin:Baklava = Baklava ; Dönüşüm = Transformation ; El sanatları = Handicrafts ; Endüstrileşme = Industrialization ; Gaziantep = Gaziantep ; Tatlılar = Desserts ; Zanaatkarlık = Craftsmanship ; Zanaatlar = Crafts ; Üretim = Production	Onaylandı Yüksek Lisans İngilizce 2022 342 s.
Bu araştırma zanaat tipi üretimden fabrika tipi üretime geçiş sürecinin nasıl gerçekleştiğini ve bu geçiş sürecinde üretim sürecinin, üretim ilişkilerinin, üretimin mekanının ve çalışma koşullarının hangi özellikleri bakımından dönüşüme uğradığını anlamayı amaçlamaktadır. Bu çerçevede, günümüzde zanaat tipi üretimden fabrika tipi üretime geçiş sürecinde olan, her iki üretim biçiminin özelliklerini içinde barındıran baklava üretimi ele alınmıştır. Bu çalışmada, nitel araştırma yöntemleri kapsamında, Gaziantep'teki büyük, orta-büyük, orta-küçük ve küçük ölçekli baklava imalathanelerinde çalışan, 15 yıldan fazla deneyime sahip 35 baklava ustası ve Gaziantep Sanayi Odası'nda çalışan 1 gıda mühendisi ile derinlemesine mülakatlar gerçekleştirilmiştir. Mülakatlardan elde edilen veriler MAXQDA 2022 analiz programında analiz edilmiştir. Araştırmanın bulguları sonucunda iki ana temaya ulaşılmıştır. Üretim sürecinin dönüşümü adlı ilk tema altında baklava üretiminde kullanılan araçların, üretimin organizasyonunun, üretimde çalışan ustaların becerilerinin fabrika tipi üretime doğru dönüştüğü görülmüştür. Üretim ilişkilerinin, üretimin mekanının ve çalışma koşullarının dönüşümü başlıklı ikinci temada ise üretim ilişkilerinin rasyonelleştiği, üretimin mekanının büyüdüğü ve çalışma koşullarının daha düzenli hale geldiği gözlemlenmiştir. Araştırmada baklava üretiminin üretim biçimi, üretim ilişkileri, üretim mekânı ve çalışma koşulları bakımından zanaat tipi üretim ile fabrika tipi üretim arasında bir geçiş aşamasında olduğu; makineleşmenin artışının ve yeni üretim organizasyonu yöntemlerinin bu geçişe eşlik ettiği sonucuna ulaşılmıştır. Aynı zamanda bu çalışmada, üretim biçiminin dönüşümünü incelemek isteyen yeni araştırmalar için bütünlüklü bir araştırma modeli ortaya konmaya çalışılmıştır.
This research aims to understand how the transition process from craft-type production to factory-type production took place and in terms of what characteristics the production process, relations, place, and working conditions were transformed during this transformation. In this context, the production of baklava, includes the characteristics of both production types, is discussed. In this study, in-depth interviews were conducted with 35 baklava masters with more than 15 years of experience working in large, medium-large, medium-small, and small-scale baklava factories in Gaziantep and one food engineer working in Gaziantep Chamber of Industry, within the scope of qualitative research methods. The data were analyzed in the MAXQDA 2022. As a result of the research findings, two main themes were reached. Under the first theme of the transformation of the production process, it was observed that the tools used in the production of baklava, the organization of production, and the skills of the masters working in the production were transformed into factory-type production. In the second theme, it has been observed that production relations have become rational, the production place has grown, and working conditions have become more regular. According to the research, baklava production is in a transitional period between craft-type production and factory-type production; It has been concluded that the increase in mechanization and new production organization accompany this transition. Also, in this study, an integrated research model has been tried to be put forward for new research that wants to examine the transformation of the production types.