Tez No İndirme Tez Künye Durumu
241456
Feminist eleştirel yaklaşımlarda özgürleşme ve kadın bedeni / Women's emancipation and women's bodies in feminist critical approaches
Yazar:DERYA KAYLI
Danışman: PROF. DR. AYŞE DURAKBAŞA
Yer Bilgisi: Ege Üniversitesi / Sosyal Bilimler Enstitüsü / Sosyoloji Bölümü / Kadın Çalışmaları Ana Bilim Dalı / Sosyoloji Bilim Dalı
Konu:Sosyoloji = Sociology
Dizin:Feminist Eleştiri Kuramı = Feminist Criticism Theory ; Feminizm = Feminism ; Kadın bedeni = Woman body ; Kadınlar = Women ; Özgürleştirme = Freeing ; Özgürlük = Freedom
Onaylandı
Yüksek Lisans
Türkçe
2009
170 s.
Bu tez, kadın bedeni üzerinden, kadının özgürleşme sorunsalını tartışmaktadır. Batılı düşünce tarihinde ve özellikle modernist söylemde, kadın erkek karşıtlığının nasıl kurulmuş olduğu eleştirel olarak gözden geçirilmiştir. Kadın bedeninin, erkek aklı ve rasyonel olarak kurulan kamusal, sosyal erkek dünyasına karşı, Doğa'ya ait irrasyonel özelliklerle kurgulanması ve özel alanın bir `kadınsı alt dünya' olarak tasarımı sorunsallaştırılmıştır. Bu temelde, aklın üstünlüğünü, eşitliği, özgürlüğü evrensel değerler olarak kabul eden modernite içinde, ötekileştirilerek diğeri konumuna indirgenen kadınların, kendi kendisinin bilincinde olan bir protesto hareketi olarak, tarihe kazandırdığı feminizm de modernist bir hareket olarak ele alınmıştır.Kadının özgürleşme yolculuğu, kadınların özgürlüğünü, eşit yurttaşlık haklarında arayan aydınlanmacı liberal feministlerden başlayarak gözden geçirilmiştir. Feminist teori içinde paradigmatik bir metin olarak ele alınan Simone de Beauvoir'ın İkinci Cins yapıtı, bu tezin temel sorunsalı açısından da ufuk açıcı bir metin olduğundan etraflıca tartışılmıştır. Heteroseksüel cinsellik ve cinsiyetçiliğe eleştirel bir yaklaşımla, cinselliği feminist politika düzleminde tartışan radikal feministlerin kadınlar için önerdiği özgürleşme yolları ele alınarak bu teorinin açmazları tartışılmıştır.Eril söylemler içinde ?eksiklik? ya da ?yoksunluk? olarak olumsuz nitelemelerle kurulan kadın bedenine karşın, kadının doğurganlığını ve anneliğini olumlayan kültürel feministlere ayrı bir bölüm açılmıştır.Kadın cinselliğini penisten yoksunluk üzerine kuran ve bu nedenle feministlerin eleştirilerini çeken Freud ve Freud'u simgesel düzeyde yeniden tartışan, penisi, fallus olarak ifade ederek `baba yasasını' dilde tartışan Lacan ve Lacan'ın feminist eleştirisine son bölümde yer verilmiştir. Anlam-beden ilişkisini başka bir deyişle ?konuşan beden? fikrini sosyal bilimlerin konularından biri haline getirme çabasına giren ve öteki olarak kurgulanan kadının konumunu, bedenden hareket ederek dönüştürmeye çalışan, İrigaray, Cixous ve Kristeva'nın düşünceleri incelenmiştir. Son olarak `toplumsal cinsiyeti', kurallarını dayatan düzenlenmiş bir tekrarlar süreci olarak adlandıran Butler düşüncesinde `toplumsal cinsiyetin' söylemsel kuruluşu irdelenmiştir.Anahtar kelimeler: Modernite, Feminizm, Kadın bedeni, Öteki, Kadının Özgürleşmesi.
The thesis is based on a discussion of the problem of women?s liberation via women?s bodies. The construction of the dichotomy of male/female in the history of thought in the West, and especially in the modernist discourse is critically reviewed. The construction of the female body with irrational qualities pertaining to Nature and the private sphere as ?the feminine sub-world as opposed to the male rationality and the accordingly established public and social sphere are problematized. Feminism itself is taken as a modernist movement, a self conscious protest movement, restored to history by women who have been discriminated and reduced to the Other of modernity, which is characterized by the adoption of the universal values of primacy of reason, equality and freedom.Women?s voyage for freedom is reviewed starting from enlightened liberal feminists, who have searched for women?s emancipation in equal rights of citizenship. Simone de Beauvoir?s work, The Second Sex, which is regarded as a paradigmatic text in feminist theory, is discussed in detail, for it is an inspiring text from the point of the main problem of this thesis.The views of radical feminists, who discuss sexuality in terms of feminist politics, critically evaluating heterosexual sexuality and sexism, their options for liberation as well as the shortcomings of their theory are discussed.As opposed to the construction of the women?s body as a ?lack? or ?deprivation? with certain negative qualities, in the malestream discourses, the cultural feminists, who have positively favoured women?s fertility and motherhood, are discussed in a specific chapter.Freud, who has drawn criticisms of the feminists because of his theory of women?s sexuality on the basis of ?penis lack?, and criticism of Freud by Lacan, who modifiedFreud?s theory at the symbolic level reinterpreting ?penis? as ?phallus? or as ?the law of the father? in the language are discussed in the last chapter. The ideas of İrigaray, Cixous ve Kristeva are summarized because of their emphasis on the ?speaking body? as a topic in the social sciences and because they have tried to alter the status of ?women as the other? theorizing about the female body. Finaly, the formulation of gender as a discourse, and defined as a process of regulated and repeated performative acts in Butler?s theorization is discussed briefly.Key words: Modernity, Feminism, Female body, The Other, Women?s Liberation.