Tez No	İndirme	Tez Künye	Durumu
94627	Bu tezin, veri tabanı üzerinden yayınlanma izni bulunmamaktadır. Yayınlanma izni olmayan tezlerin basılı kopyalarına Üniversite kütüphaneniz aracılığıyla (TÜBESS üzerinden) erişebilirsiniz.	John Stuart Mill`in hürriyet anlayışı / Liberty in John Stuart Mill Yazar:HASAN YÜCEL BAŞDEMİR Danışman: PROF.DR. MURTAZA KORLAELÇİ Yer Bilgisi: Ankara Üniversitesi / Sosyal Bilimler Enstitüsü Konu:Felsefe = Philosophy Dizin:Felsefe = Philosophy ; Felsefe tarihi = Philosophy history ; Liberalizm = Liberalism ; Mill, John Stuart = Mill, John Stuart ; Özgürlük = Freedom	Onaylandı Yüksek Lisans Türkçe 2000 170 s.
Tezin Türkçe Özeti: John Stuart Mill (1803-1876) liberal teorinin öncülerindendir. O, "Hürriyet Üzerine" adlı eserinde liberalizmin belirleyici temel unsurlarından biri olan bireysel hürriyet düşüncesini savunmuştur. MilPin "Hürriyet Üzerine"deki amacı, birey, yönetim ve toplum için kesin sınırlar belirleyerek bireysel hürriyeti korumaktı. Koyulan bu sınırlar toplumu iki ayrı alana ayırmakta: bireyin kendisi ile ilgili olan alan (bireysel hayat) ve başkaları ile ilgili alan (sosyal hayat). Hürriyet, failin sırf kendini ilgilendiren alanda, toplumu müdahalelerden alıkoyan bir yönetimle korunabilir. Mili hürriyeti bireyin kendini ilgilendiren davranışlarına müdahale edilmemesi ve bireyin kendini koruması olarak tanımlar. Bu yüzden bireysellik, hürriyet için vazgeçilmez unsurdur. Özerklik ve çeşitlilik de bireysellik için aynı şekilde öneme sahiptir. Hürriyetin gelişmesi ise demokrasi ile mümkündür. Mili, bireysel hürriyeti "Fayda Ahlakı" ve "Ahlak Bilimlerinin Mantığı" ile temellendirir. İnsan eylemlerini irade, iradeyi de arzular yönetir, arzular ise hazza ve acıdan kurtulmaya yönelir. Her insani eylemin amacı, hazzı elde etmek ve acıdan kaçınmaktır. Ayrıca insanlar toplum için en fazla mutluluğa erişmeyi amaçlarlar. Bu sosyal hayatın birincil ilkesi olan "Fayda İlkesizdir. Fayda ilkesinin gelişimi ve gerçekleştirilmesi için başka ilkelere ihtiyaç vardır. Hürriyet, Fayda İlkesi 'nin gelişimine hizmet eden ikincil bir ilkedir. Mili, insanların his, düşünce ve eylemlerinin hazzı elde etme ve acıdan kaçınma güdüleri tarafından yönlendirildiğini söyler. Bunlar insan hayatı üzerinde birçok etkiler bırakmaktadır. Bu yüzden insan doğası ile ilgili genel yargıda bulunmak mümkün olmaz. İnsan hayatı ve sosyal yapı, doğa fenomenlerinde olduğu gibi homojen değildir. Biz doğa fenomenlerini gözlemleyerek, onlar arasındaki sebeplilik bağlantısını bulabiliriz ve böylece bir doğa yasası yapabiliriz. Bu şekilde gelecekteki doğal olayları bilmemiz veya tahmin etmemiz mümkün olabilir. Fakat Mili, insan doğası ile ilgili bu tür yasaların yapılamayacağını iddia eder ve hürriyet anlayışını bu temel üzerine inşa eder. Bu şekilde Comte'un insan hayatı için de genelleştirdiği bilimsel determinizmi de reddederek hürriyeti "Ahlak Bilimlerrnm konusu yapar. 169
Tezin İngilizce Özeti: John Stuart Mill (1803-1876) is one of the leader of liberal theory. He has defended the individual liberty idea which is the defining basic matter of liberalism in his book called "On Liberty". Mill's aim in "On Liberty" is to protect individual liberty by setting clear limits to individual and ruler and society. Setting those limits involves dividing society into two separate spheres, the "self-regarding" and the "other-regarding" (social), liberty being secured by a rule that forbids society from interfering with the agent in the "self-regarding" sphere. Mill describe liberty as non-interference to self-regarding conduct and self- protection. Therefore individuality is the supplements matter for liberty. Otonomy and diversity are also so for individuality, if there is represantative government, those develop. Mill has grounded the individual liberty with the "Utilitarian Morality" and the "Logic of the Moral Science^. Men's actions are governed by their wills, their wills by their desires and their desires are directed to pleasure and relief from pain as ends. Every human aim to gain the pleasure and to avoid from pain in their actions. The aim of the human actions is to provide the most happiness for the society. This is also primary principle of social life. İt is "Utility Principle". To develop this needs another principles. Those are the secondary principles that helped the Utility Principle. Liberty is a secondary principle that helped the Utility. Mill said that human feelings, thoughts and actions are directed by the gaining to pleasure and avoiding from pain motives. That's what those have give many effects on human life. So it is not possible to make a general adjudication about the human nature. The human life and social structure are very complex and different from naturel phenomens. We obtain the natural phenomens and can find the causality relations between them and so we can make up a natural laws. İn this way it may be possible to know or to predict the natural events in the future. But Mill claim that don't made the laws about human nature and his opinion of liberty based on this frame. So he refuse Comte's sciencial determinism and agree liberty as subject of "Moral Sciences". 170