Tez No İndirme Tez Künye Durumu
228098
Alkolik babaların yetişkin çocukları: Psikolojik sağlıkları, kendi ve annelerinin stresle başaçıkma ve yakın ilişki kurma tarzları. / Psychological health, stres coping and close relationship styles of adult children of alcoholics and their mothers.
Yazar:SEVDA SAKARYA
Danışman: PROF. DR. NESRİN HİSLİ ŞAHİN
Yer Bilgisi: Ankara Üniversitesi / Sosyal Bilimler Enstitüsü / Psikoloji Bölümü / Psikoloji Ana Bilim Dalı / Uygulamalı Psikoloji Bilim Dalı
Konu:Psikoloji = Psychology
Dizin:Bağlanma = Attachment
Onaylandı
Doktora
Türkçe
2008
199 s.
Alkolik çocukları ve eşleri alkol bağımlısı ebeveyn/eş kadar alkolün zararlı etkisi altındadırlar. Yaşamlarının büyük bir bölümünde kronik strese maruz kalmış olan alkoliklerin yetişkin çocukları son yıllarda daha fazla araştırmaya konu olmaktadırlar. Elde edilen sonuçlar doğrultusunda bu grubun psikolojik sağlıklarının sadece ebeveyn alkolizmi ile açıklanamayacağı görüşü ağırlık kazanmış, psikolojik sağlıklarında aracı rol üstlenen kişisel ve ailesel faktörler incelenmeye başlanmıştır. Bu araştırma alkolik babaların yetişkin çocuklarının (ABYÇ) yakın ilişki kurma ve stresle başaçıkma tarzlarını saptamak ve bunların psikolojik sağlıklarıyla nasıl ilişkilendiğini açıklamak amacıyla yürütülmüştür. Çalışmanın ilk bölümünde psikolojik/psikiyatrik destek/tedavi almayan, 18-35 yaş arası, babaları alkolik olan (N=71) ve olmayan yetişkinler (AOBYÇ) (N=71) psikolojik sağlıkları (Kısa Semptom Envanteri), temas biçimleri (Gestalt Temas Biçimleri Ölçeği), stresle başaçıkma tarzları (Stresle Başaçıkma Tarzları Ölçeği) ve bağlanma özellikleri (Yakın İlişkilerde Yaşantılar Envanteri) açısından karşılaştırılmışlardır. Bulgular ABYÇ'nın psikolojik belirtilerinin AOBYÇ ile benzer düzeylerde olduğunu ancak ?kendine döndürme? temas biçimi ve ?kendini suçlayıcı? başaçıkma tarzını anlamlı düzeyde daha fazla kullandıklarını ortaya koymuştur. Diğer bulgular erkeklerin kadınlara göre anlamlı düzeyde daha fazla ?duygusal duyarsızlaşma? yaptıklarını, kadınların erkeklere göre stresli durumlarda daha fazla ?sosyal destek? aradıklarını, yakın ilişkilerinde ?kaçınmalı? bağlandıklarını ve babaları alkolik olan kadın ve erkeklerin ve babaları alkolik olmayan kadınların, babaları alkolik olmayan erkeklere nazaran daha ?kaygılı? bağlandıklarını göstermiştir. İkinci bölümde ABYÇ'da psikolojik sağlığın ?sosyal destek arama?, ?boyuneğme? ve ?kaygılı?, ?kaçınmalı? bağlanma değişkenleri ile ilişkilendiği saptanmıştır. Son bölümde ABYÇ'da psikolojik sağlığı en çok yordayan değişkenlerin sırasıyla ?kendini suçlayıcı? yaklaşım, ?kaçınan? ve ?kaygılı bağlanma? olduğu ortaya konmuştur. Alkolik eşleri için kontrol grubu oluşturulamadığından bu grupla ilgili değerlendirmeler betimsel analizlerle sınırlandırılmıştır.
Children and spouses of alcoholics are exposed to debilitating effects of alcoholism. Adult children of alcoholics who survive this chronic stress situation have been much of an interest in the last decade. Past research indicates that psychological health of this group can not be explained only by parental alcoholism and empirical studies tends to examine the personal and interpersonal factors which mediates the psychological health. In the present study psychological symptoms, close relationship and stress coping styles of adult children of alcoholic fathers (ACOAFs) are examined. Initially ACOAFs are compared with adult children of non-alcoholic fathers (ACONAFs) interms of psychological symptoms (Brief Symptom İnventory), stress coping (Ways of Coping Inventory), contact styles (Gestalt Contact Styles Questionairre-Revize) and attachment (Experiences in Close Relationships Inventory) styles. Analysis yielded no significant differences between ACOAFs and ACONAFs for psychological symptoms, whereas showed that ACOAs reported ?retroflection? and ?self blame? significantly more than ACONAFs; females seek ?social support? for coping and inform ?avoidant? attachment more than males; males use ?emotional desensitization? more; while male ACONAFs have reported the lowest ?anxious? attachment, male ACOAFs do not differ from female ACOAFs and ACONAFs. Other group of findings revealed that ?submissiveness?, ?social support seeking?, ?anxious? and ?avoidant? attachment styles correlates significantly to psychological health of ACOAs whereas not for ACONAFs. Finally psychological health of ACOAFs is predicted mostly by ?self blame? and by ?avoidant?, ?anxious? attachment styles sequentially. Results are limited by descriptive analysis for spouses of alcoholics because no control group could be matched for them.