Tez No İndirme Tez Künye Durumu
250171
ABD'nin demokrasi özendirme politikası: Kazakistan örneği / Democracy promotion policy of the USA: the case of Kazakhstan
Yazar:ANAR SOMUNCUOĞLU
Danışman: PROF. DR. MUSTAFA AYDIN
Yer Bilgisi: Ankara Üniversitesi / Sosyal Bilimler Enstitüsü / Uluslararası İlişkiler Bölümü / Uluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı / Uluslararası İlişkiler Bilim Dalı
Konu:Uluslararası İlişkiler = International Relations
Dizin:Amerika Birleşik Devletleri = United States of America ; Demokrasi = Democracy ; Demokratikleşme = Democratization ; Dengeleme = Balancing ; Dış yardımlar = External aids ; Kazakistan = Kazakhstan ; Orta Asya = Central Asia ; Siyasi yönetim = Political administrative ; Uluslararası politika = International policy ; Özendirme = Encouragement
Onaylandı
Doktora
Türkçe
2009
486 s.
Bu çalışmada ABD'nin modern demokrasi özendirme (DÖ) politikasının gelişimi, teorik ve pratik kökenleri, amaçları, sebepleri ve Kazakistan örneğinde uygulanması analiz edildi. Bu amaçla birinci bölümde liberal demokratik devletlerin birbirleriyle savaşmadığını ve en iyi güvenliğin demokrasinin yaygınlaşmasıyla sağlanacağını iddia eden demokratik barış teorisi incelendi.Tezin ikinci bölümünde, DÖ politikasının temellerinin Reagan döneminde nasıl atıldığı anlatıldı. Bu dönemde DÖ politikasının meşrulaştırılması amacıyla demokratikleştirici sivil toplum kuruluşları ağı ABD yönetimi tarafından geliştirildi ve ABD nüfuzunun yaygınlaştırılması amacıyla kullanılmaya başlandı. Sovyetler Birliği'nin yıkılmasının hemen ardından bu politika eski Doğu Bloku'nda aktif olarak uygulandı.ABD'nin 1990'lı yıllarda izlediği ekonomik liberalleşme yoluyla genişleme politikasının genel olarak eski Sovyet alanında ve ayrıntılı olarak Kazakistan'daki uygulamaları ikinci ve üçüncü bölümlerde ele alındı. Hızlı ve tepeden inme ekonomik liberalleşmenin uygulamada nasıl otoriter rejimlerin oluşmasına katkıda bulunduğu gösterildi. Tezde, eski Sovyet alanına yönelik olarak liberal genişleme politikasından rejim değişikliği politikasına veya aşağıdan yukarıya DÖ politikasına nasıl geçildiği Kazakistan örneğinde açıklanmaya çalışıldı.Rejim değişikliği politikası, ABD'nin Avrasya güçlerinin yükselişinden tehdit algılaması sonucunda benimsendi. Ne var ki Orta Asya'da dönüşümün önünde yapısal faktörler bulunuyordu. Dolayısıyla süreç içerisinde Rusya ile Çin nüfuzlarını artırırken, ABD'nin müdahaleci DÖ politikası başarısızlığa uğradı. Bunun etkisiyle ABD, bölge yönetimleriyle yapıcı işbirliği yaklaşımını benimsedi. Dördüncü bölümde bölgesel denge konusundaki ABD algılamasının Kazakistan'a yönelik DÖ politikasını nasıl etkilediği araştırıldı. Tezde ABD yardım kuruluşu USAID, NED ve onlara bağlı STK'ların, ayrıca Soros Vakfı'nın Kazakistan'daki faaliyetleri ayrıntılı olarak incelendi.
This study analyzes the evolution of the US modern democracy promotion policy (DPP), its theoretical and practical origins, its aims, causes and its implementation in Kazakhstan. For this purpose democratic peace theory has been examined in the first chapter. This theory puts forward that liberal democratic states don?t fight each other and that the best security can be achieved by spreading the liberal democracy.In the second part of the thesis, the way how the basis of the DPP was established during the Reagan period was explained. During this period, the US government in order to legitimate the DPP established a network of democratizing NGOs and started to use it to extend the US influence. This policy was actively implemented in the former Eastern Block immediately after the collapse of the Soviet Union.The implementations of the enlargement policy through economic liberalization, which was followed by the USA in the 1990s, in the former Soviet region in general and in Kazakhstan in particular, were discussed in the second and the third chapters. How the rapid and unexpected economic liberalization considered as the trigger of democracy contributes to the foundation of authoritarian regimes in practice was presented. In the thesis, the way how liberal enlargement policy for the former Soviet sphere shifted towards regime change policy or bottom-up DPP was explained by studying the Kazakhstan example.The regime change approach was adopted as the USA began to perceive a threat from the rise of Eurasian powers. However, structural factors stood before transformation in Central Asia. Thus, while Russia and China extended their influence, the interventionist DPP of the USA failed. As a result, the USA adopted constructive engagement approach with regional governments. In the fourth chapter, the influence of the US perception of regional balance of power on DPP towards Kazakhstan was discussed. The activities of USAID, NED and affiliated NGOs, and also democratic assistance activities of the Soros Foundation in Kazakhstan were examined thoroughly.