Tez No	İndirme	Tez Künye	Durumu
365564		Mekansal kurgu özellikleri açısından İran,Yazd - Türkiye, Şanlıurfa geleneksel konutları üzerine bir araştırma / A research about spatial configuration in traditional Iranian-Yazd and Turkish-Şanlıurfa houses Yazar:HADİ PARVARESH Danışman: DOÇ. DR. BERNA ÜSTÜN Yer Bilgisi: Anadolu Üniversitesi / Fen Bilimleri Enstitüsü / Mimarlık Ana Bilim Dalı Konu:Mimarlık = Architecture Dizin:	Onaylandı Yüksek Lisans Türkçe 2013 135 s.
Medeniyetler beşiği olan İran ve Anadolu, değişik coğrafi koşulları, özgün kültür çevreleri ve yaptıkları eserler ile, bölgelerin mimarisinde özel bir yere sahip olmuşlardır. Doğal şartlar ile kültürel birikimler çizgisinde gerçekleşen geleneksel konut mimarisi ürünleri, sakinlerin tüm gereksinimlerini yanıtlamak amacıyla geliştirilerek asırlar boyu hayatına devam edebilmiştir. İki bölgede birbirine yakın sosyo-kültürel yapıları ve iklimsel özellikleri nedeniyle, Yazd ve Şanlıurfa kentlerinde birbirine yakın özellikler barındıran geleneksel konut dokularının oluşumuna olanak sağlamıştır. Bu konutlarda mekansal dizilişler, içe dönük bir biçimde avlunun etrafında ve Şanlıurfa ile Yazd geleneksel toplumlarının kendi olanaklarına göre oluşturularak, ortak barınma ihtiyaçlarını gidermiştir. Yüzyıllar süren deneyimler sonucu oluşturulan Şanlıurfa ille Yazd geleneksel konut dokularında var olan değerlerin karşılaştırmalı olarak kavranması çalışmanın amacıdır. Araştırmadan elde edilen veriler, yeni konut tasarımlarına ışık tutarak, yönlendirilmesine kaynaklık edebilir. Bu bağlamda, çalışmanın giriş kısmını oluşturan birinci bölümde; kısaca barınak ve konutun tanımı yapılmış, amaç ve kapsamla ilgili bilgiler verilerek yöntem sunulmuştur. İkinci bölümde; barınma, konut ve geleneksel konut kavramları üzerinde genel bilgiler verilmiştir. Üçüncü bölümde; geleneksel Anadolu ve İran kent dokusu ve bu dokuların sahip olduğu değerler olarak mahalle, meydan, cadde ve sokaklar ile ilgili açıklamalar yapılarak, örneklerle birlikte farklı konut tipleri sınıflandırılmıştır. Dördüncü bölümde; başta Şanlıurfa ve Yazd'in coğrafyası, iklim özellikleri, tarihi ve sosyo-kültürel yapısı, kent dokusu ve konutların strüktürü ve malzemeleri üzerinde bilgiler verilerek geleneksel konutlarda mekansal kurguyu oluşturan elemanlar açık, yarı açık ve kapalı alanlar olarak irdelenmiştir. Çalışmanın amacı doğrultusunda öncelikle konutlar için hazırlanan tipolojik analiz föyleri değerlendirilerek analitik tespitler yapılmıştır. Beşinci bölüm; analizlerin sonuçları doğrultusunda çalışmanın genel değerlendirilmesinin yapıldığı sonuç ve öneriler ile tamamlanmıştır. Anahtar Kelimeler: Mimarlık, Şanlıurfa, Yazd, Geleneksel Konut, Mekansal Kurgu
Iran and Anatolia, as the cradle of different civilizations, by holding distinctive geographical situations, cultural cradles and several masterpieces, possess special status in the architecture of area. Traditional houses as an architectural production formed on the base of natural conditions and cultural accumulations to accommodate different requirements of occupants. Whereas, these hoses managed to keeps its life flowing through different ages. Similarities in social-cultural structures and climatic conditions, within the frame of yazd and sanli urfa citties resulted the samples of traditional houses which were created base on similar concepts. The different places of the houses gather around the centeral yard forming an introvert spacial configurations. This spacial organization has rolled as a shelter for the societies of Yazd and Şanlıurfa based on available facilities overthere. The purpose of this research is to make an understanding, by comparison approach, about the composing elements of traditional houses in Şanlıurfa and Yazd. the resulted information could be used through designing process of the new houses. Considering the mentioned points, the first chapter encompasses the brief description shelter, dwelling and traditional dwelling. Moreover, but providing information about purpose and range of the research the research approach will be given. Through the second chapter, general information regarding the concept of shelter, dwelling and traditional houses are included. Within the third chapter, information regarding traditional houses in Iran and Anatolia, Community, square, path and traditional alleys as the forming elements of these cities are provided. Also, the types of traditional dwelling upon these two cities are categorized. The forth chapter analyzes climatic, historic, social, and cultural features of Şanlıurfa and Yazd. The configuration of historic urban fabric, the structure and materials used in the houses, the influential elements in forming the spaces of the houses in three different parts; open, semi-open and enclosed also have been examined. For reaching the purposes of the research, the analyzing papers of each house has been surveid and the results have been analyzing assess. The fifth chapter includes the analysis of the results gained from this assessment, which concludes by providing of deduction and suggestions resulted from mentioned research. Keywords:Architecture,Şanlıurfa,Yazd,Traditional Houses, Spatial Configuration