Tez No	İndirme	Tez Künye	Durumu
189599		Türkçede kelime öğretimi / Word teaching at Turkish Yazar:HALİDE GAMZE İNCE Danışman: Y.DOÇ.DR. HİDAYET ÖZCAN Yer Bilgisi: Abant İzzet Baysal Üniversitesi / Sosyal Bilimler Enstitüsü / Türkçe Eğitimi Ana Bilim Dalı Konu:Eğitim ve Öğretim = Education and Training Dizin:	Onaylandı Yüksek Lisans Türkçe 2006 178 s.
iiiÖZETTÜRKÇEDE KELİME ÖĞRETİMİHalide Gamze İNCEYüksek Lisans TeziTürkçe Eğitimi Anabilim DalıTez Danışmanı: Hidayet ÖZCANHaziran 2006İfade etmek istediğimiz düşüncelerin, kavramların etiketi olan kelimeler,dilde tek başlarına anlam ve dilbilgisi görevi taşıyan unsurlardır. İnsanın kendini tamanlamıyla ifade edebilmesi için yeterince kelime bilmesi ve bu kelimeleri cümleiçinde doğru şeklide kullanması önemlidir. Daha etkili yollarla daha fazla kelimeöğretimi dinleme, konuşma, okuma, yazma becerilerinin daha sağlam temellereoturmasını sağlayacaktır.Hangi sınıfta ne kadar kelime öğretilmesi gerektiği, hangi sınıfta hangikelimelerin öğretilmesi gerektiği, her derste kaç yeni kelime öğretilmesi gerektiğisınıfın düzeyine göre önceden belirlenmelidir. Hangi sınıfta kaç kelimelik cümlelerkullanılması ve öğrencilerin yazdıkları metinlerin en az kaç cümleden oluşmasıgerektiği gibi soruların cevapları kelime öğretimi açısından oldukça önemlidir. Dilgelişiminde kelime öğrenme aşamalarının ve kelime türlerine, anlamlarına veyapılarına göre uygulanacak bilimsel yöntemlerin ortaya konulması kelimeöğretimine ışık tutacaktır.ivDüşünce zenginliği kavram ve kelime zenginliğine bağlıdır. Kelimehazinesi sadece dilbilimdeki bir takım kalıpların değil yüzyıllardır o milletinyaşantılarıyla oluşturduğu ortak bir bağın en büyük göstergesidir. Kelime hazinesinioluşturan kelimeleri takip ederek o milletin yaşayış biçimini, örf-adet, gelenek-göreneklerini, inançlarını, tarihini, yaşadığı coğrafyayı ve dahası söz varlığınıngeçirdiği gelişimi incelemek mümkündür.Kelime hazinesini genişletme açısından kelime öğretimi çalışmalarıoldukça önemlidir. Bu bakımdan bu çalışma beş bölümden oluşmaktadır. Birincibölümde dil, dilyetisi-söz-dil, dile ait ilk bilgiler, dil gelişimi, psikolengüistik kuram,öğrenme kuramı, davranışçı kuram, bilişsel kuram, dil öncesi dönemin gelişimözellikleri, dil gelişiminde kelime öğrenme aşamaları, dil gelişimine etki edenfaktörler, Stern'in dil gelişimi kuramı, Piaget'in dil gelişimi kuramı, Vygotsky' nindil gelişimi kuramı, Türk dilinin gelişimi-sorunları, ana dili, dünyada ve Türkiye'deana dili eğitimi konuları yer almaktadır.İkinci bölümde, kelime hazinesi, kelime hazinesinin katmanları, Türkiye'dekelime hazinesi araştırmaları, kelime hazinesi araştırmalarında kullanılan başlıca veritoplama araçları, toplam on yedi adet kelime hazinesini geliştirme yolu verilmiştir.Üçüncü bölümde, kelime ve kelimenin öğretimi, kelime tanıma ve ayırtetme, yapı bakımından kelimeler, anlam bakımından kelimeler, telâffuzlarıbakımından kelimeler, yazılışları bakımından kelimeler konuları ele alınmıştır.Dördüncü bölümde kelime türleri, isimlerin öğretimi, fiillerin öğretimi,sıfatların öğretimi, deyimlerin öğretimi ve terimlerin öğretimi konuları ele alınmıştır.Beşinci bölümde ise sonuç ve önerilere yer verilmiştir.Anahtar Kelimeler: Kelime, Sözcük, Kelime Öğretimi, Kelime Hazinesi,Kelime Hazinesini Geliştirme Yolları
iABSTRACTWORD TEACHING AT TURKISHHalide Gamze İNCEMaster?s ThesisTurkish Education DepartmentThesis Adrisor: Hidayet ÖZCANWords, which are labels we want to express thoughts and concepts, areelements which carry the duty of the meaning and grammer on their own inlanguage. It is important to know words adequately and use them properly in asentence so as to express properly by themselves. With more effective ways, wordteaching, listening, speaking, reading, writing skills enable to fortificate.According to the class level, it has been determined how many words needteaching, which words need teaching, how many words need teaching in everylesson. It is important for word teaching that the number of words used and textswhich are written by students.Idea wealth depends upon concept and word source. Vocabulary is not onlya set of mould in grammer but has been the major pointer of covalent bends whichhas been created by nationals, consisting of their life style for centuries. It is possibleto examine the life style of the nations, their fro-customs, their tradition, their beliefs,their dates, their geography and their development of vocabularies.Word teaching studies are important for the extension of the vocabularysource. Due to this, this study consists of five parts. In the first part, it is participatedin language-memory-word language, the first information of the language, thedevelopment of the language, the physcholinguistic theory, the learning theory, thebehavioral theory, the cognitive theory, the feature of development of the periodprelanguage, the phases of learning vocabulary in language development, the factorswhich are impacted on the development of language, the theory of Stern?s languageiidevelopment, the theory of Piaget?s language development, the theory of Vygotsky?slanguage development, the problems of the Turkish Language development, themother tongue, the subjects of the mother tongue?s education in the world and inTurkey.In the second part, it has been given the way of the language developmentof vocabulary sources such as vocabulary source, the layers of the vocabulary source,the investigations of the vocabulary source in Turkey, the appliances of the data-accumulation as mainly.The third part, it is discussed that the teaching of word, the recognition anddistinguishment of words, the structure of the words, the meanings of words, theenunciations of the words, the writings of the words.In the fourth part, it is discussed that the varieties of word, teaching nouns,verbs, adjectives, idioms and locution.In the fifth part, conclusion and suggestions are given.Key Words: Word, word-teaching, vocabulary, mother tongue conclusionand proposal.