Tez No	İndirme	Tez Künye	Durumu
463787		Bergama'da Osmanlı Dönemi hamam yapılarının koruma sorunları ve ilkesel bağlamda yeniden işlevlendirme yaklaşımları: Tabaklar Hamamı örneği / Conservations problems and reuse suggestions in the context of principle of Ottoman baths in Bergama: Case of Tabaklar Hamamı Yazar:TUBA NUR BAZ Danışman: DOÇ. DR. MÜJGAN KARATOSUN Yer Bilgisi: Dokuz Eylül Üniversitesi / Fen Bilimleri Enstitüsü / Mimarlık Ana Bilim Dalı / Restorasyon Bilim Dalı Konu:Mimarlık = Architecture Dizin:	Onaylandı Yüksek Lisans Türkçe 2017 289 s.
Köklü bir geçmişi olan su kültürü, bu kültüre ait yapılar ile somut ve somut olmayan kültürel miras bağlamında günümüze ulaşmıştır. Su kültürünü temsil eden en kapsamlı yapılardan biri de hamam yapılarıdır. Yıkanma dışında, birçok farklı ritüele ev sahipliği yapan hamamlar, temsil ettikleri dönemlerin sosyal, kültürel ve ekonomik yapısı bağlamında sahip oldukları izlerle, önemli birer belge niteliği taşımaktadırlar. Roma döneminde önem kazanan hamam yapıları, Türkiye coğrafyasında özellikle Osmanlı Döneminden itibaren yaygınlaşmıştır. İstanbul, Bursa ve Edirne gibi Osmanlı Devleti'ne başkentlik yapan yerleşimlerin yanı sıra İzmir'de de bu dönemde oldukça nitelikli hamam yapıları inşa edilmiştir. Bu yapıların bir kısmı yok olmuş; bazıları da günümüze harap halde ulaşmıştır. İzmir'de Osmanlı Döneminden günümüze ulaşan hamam yapıları, özellikle içinde bulundukları yerleşimin durumuna ve kendi özel durumlarına göre farklı nitelikler taşımaktadır. Bu bağlamda İzmir'deki tüm yerleşim alanları incelendiğinde, UNESCO Dünya Miras Listesi'nde yer alan Bergama, günümüze ulaşan Osmanlı Dönemi hamam yapıları açısından öne çıkmaktadır. Kültürel miras bağlamında önemli yerleşimlerden biri olan Bergama'da, Antik Döneme ait miras ön plana çıkarken Türk-İslam Dönemine ait miras daha az önem kazanmıştır. Bu anlamda bölgede Türk-İslam Dönemine ait mirasın önemli öğeleri olan Osmanlı Dönemi hamam yapıları da henüz yeterince değerlendirilmemiştir. Bergama'da harap halde olan iki hamam yapısı ve koruma çalışmalarıyla kullanımı devam eden iki hamam yapısı daha görülür. Bu bağlamda Bergama, dönemin hamam yapılarının günümüzdeki farklı durumlarını bir arada görmek açısından da oldukça önemli bir yerleşimdir. Harap olan iki hamamdan Çınarlı Hamam, müdahale görmeden depo olarak kullanılırken; diğer harap hamam olan Tabaklar Hamamı ise terk edilmiştir. Koruma çalışmalarıyla özgün işlevini sürdüren Hacı Hekim Hamamı ve yeniden işlevlendirilen Küplü Hamam da Bergama'da yer alan Osmanlı Dönemi hamam yapılarıdır. Bergama'daki dört ayrı Osmanlı Dönemi hamam yapısı incelendiğinde, Tabaklar Hamamı'nın, Türkiye'de döneme ait örnekler arasında gerek fiziksel anlamda, gerekse tezyinat bakımından oldukça nitelikli bir yapı olduğu anlaşılmıştır. Ancak yapı ile ilgili kaynakların az sayıda olması ve yapının terk edilmesi, yok olma sürecini hızlandırmıştır. Bu nedenle dönemin hamam yapıları arasında farklı açılardan öne çıkan ancak hakkında kapsamlı bir çalışma geliştirilememiş Tabaklar Hamamı, içinde bulunduğu yerleşimin özellikleri ve kendi özel durumu da değerlendirilerek kapsamlı bir şekilde incelenmiştir. Yapılan çalışmada Tabaklar Hamamı'yla ilgili çeşitli kaynaklara ulaşılmış; bu kaynaklar kullanılarak yapının rölövesi ve analizleri oluşturulmuştur. Kaynaklar ışığında hamama restitüsyon önerisi getirilmiştir. Bu çalışmalar ile birlikte yapının gelecek nesillere aktarılabilmesi için çeşitli yeniden işlevlendirme önerileri de oluşturulmuştur. Bu bağlamda, hakkında ulaşılabilen kaynakların oldukça sınırlı olduğu, önemli bir kültürel miras olan Tabaklar Hamamı için belgeleme çalışmaları ve kaynak geliştirilmiştir.
Aqua culture, deeply rooted past, has reached the present day in the context of these cultural structures and tangible and intangible cultural heritage. One of the most comprehensive structures representing aqua culture is the baths. Besides bathing, baths that host many different rituals are important documentary qualities, as they have in the social, cultural and economic structure of the periods that they represent. Baths, which gained importance during Roman times, have become widespread especially in Turkey since the Ottoman period. As Istanbul, Bursa and Edirne which were the settlements in the Ottoman Empire, in this period, highly qualified baths was built in Izmir too. Some of these structures have disappeared; some reached disrepair to the present day. Bath structures that arrive daily from the Ottoman period in İzmir have different qualities, especially according to the situation of the settlement they are in and their own special circumstances. When all the settlement areas in İzmir are examined in this context, Bergama, which is located in UNESCO World Heritage List, stands out in terms of the Ottoman period baths that reach to the daily. In Bergama, which is one of the most important settlements in the context of cultural heritage, the heritage of the Ancient period came to the forefront and the heritage of the Turkish-Islamic period gained less importance. In this sense, the structures of the Ottoman period baths, which are important items of the heritage belonging to the Turkish-Islamic period, have not yet been sufficiently evaluated. There are two bath structures in Bergama and two bath structures which continue to be used with conservation work. In this context, Bergama is a very important settlement in terms of seeing today's different types of bath buildings together. Çınarlı Hamam, which is ruined, is used as a depot without seeing the intervention; the other ruined bath, Tabaklar Hamamı, were abandoned. The Hacı Hekim Hamamı, which continues its original function with conservation studies and the re-used Küplü Hammam are the Ottoman baths in Bergama. When the Ottoman baths in Bergama was examined, it was understood that Tabaklar Hamamı were a very qualified example in the term as physical and ornamentation between baths in Turkey. For this reason, the Tabaklar Hamamı, which was distinguished from the different angles between the bathhouses of the period but which could not be developed as a comprehensive study, was extensively examined by evaluating the characteristics of the settlement and its own special situation. Various resources related to Tabaklar Hamamı have been reached and the construction and analysis of the building has been established. Suggestions for restoration of the bath in the light of resources were introduced. It has also created re-using proposals to transferred the building to the next generations. In this context, documentation work and resources have been developed for Tabaklar Hamamı which is an important cultural heritage, have the resources available that very limited.