Tez No	İndirme	Tez Künye	Durumu
434509		Aktüeryal dengenin sürdürülebilirliği: Türkiye deneyimi / Sustainability of actuarial balance: Experience of Turkey Yazar:YAŞAR YAŞARLAR Danışman: DOÇ. DR. YÜKSEL BAYRAKTAR Yer Bilgisi: İstanbul Üniversitesi / Sosyal Bilimler Enstitüsü / İktisat Ana Bilim Dalı Konu:Aktüerya Bilimleri = Actuarial Sciences ; Ekonometri = Econometrics ; Ekonomi = Economics Dizin:Aktüerya = Actuary ; Sosyal Güvenlik Kurumu = Social Security Institution ; Sosyal güvenlik sistemleri = Social security systems ; Sürdürülebilirlik = Sustainability	Onaylandı Doktora Türkçe 2016 283 s.
Günümüzde, dünyanın birçok ülkesinde yürürlükte olan dağıtım esasına dayalı sosyal güvenlik sistemleri finansal zorluklar yaşamaktadır. Demografik gelişmelerden dolayı, aktüeryal dengelerin bozulduğu ve oluşan açıkların sistemin devamına izin vermeyecek şekilde büyüdüğü gözlemlenmektedir. Aktüeryal denge sorunları yalnız Türkiye benzeri gelişmekte olan ülkelerde değil; ABD, İsveç, İtalya, Japonya ve Kanada gibi birçok gelişmiş ülkede de görülmektedir. Bu durum ise aktüeryal dengelerin sürdürülebilirliğinin yoğun şekilde tartışılmasına yol açmaktadır. 1990'lardan itibaren Türk sosyal güvenlik sisteminde gelir-gider uyumsuzluğu görülmüştür. Emeklilik sisteminde aktif/pasif oranı, kritik sınır olarak kabul edilen iki seviyesinin altına düşmüştür. 2014 yılı esas alındığında, SGK'ya kayıtlı olmayan çalışanlar toplam istihdamın yaklaşık üçte birini oluşturmaktadır. Sosyal sigorta ilkeleri ile bağdaşmayan hizmet borçlanması ve erken emeklilik uygulamaları ile sosyal güvenlik kurumları, karşılıksız hizmet veren birer sosyal yardım kuruluşu durumuna gelmiş ve sosyal güvenlik sisteminin nimet-külfet dengesi bozulmuştur. Dolayısıyla Türkiye'de de aktüeryal dengenin sürdürülebilirliğine yönelik artan bir akademik ilgi söz konusudur. Bu çalışmanın temel amacı Türkiye'de aktüeryal dengenin sürdürülebilirliğini etkileyen temel nedenleri ve bileşenlerini tespit ederek ortaya koymak ve aktüeryal dengenin sürdürülebilirliği sorununu incelemektir. Çalışma kapsamında 1972-2013 dönemi için aktüeryal dengenin sürdürülebilir olmadığı bulgusuna ulaşılmıştır.
In our day, allocation based social security systems which are in force of many countries have financial difficulties. Due to demographic developments, it's observed that actuarial balances are deteriorating and deficits arising from this reason are enlarging to block the sustainability of the system. Actuarial balance problems are not only observed in developing countries as Turkey but also may be observed in many developed countries as USA, Sweden, Italy, Japan and Canada. This situation is causing intense debates on the actuarial sustainability of social security systems around the World. Beginning from 1990's imbalance of income and expense is seen at Turkish social security system. Active-passive ratio in retirement system has also fallen under level of two which is accepted as the critical level. Grounded on the year 2014, workers to be unregistered to social security system are composing nearly one-third of total employment. Social security institutions have become free service giver social assistance institutions via service debting and early retirement implementations which do not comply with social security principles and benefit-burden balance of social security system is deteriorated. Therefore, in Turkey also there is an increasing academic attention towards sustainability of actuarial balance. The main objective of this study is to reveal the main reasons and components that affect actuarial balance in Turkey and analyzing the sustainability of actuarial balance problem. Within the scope of this study the evidence indicate that actuarial balance is not sustainable at the period of 1972-2013.