Tez No İndirme Tez Künye Durumu
43384
Kırsal kesim ve kentsel kesimdeki sağlık sisteminin sosyolojik açıdan karşılaştırmalı olarak incelenmesi / A Comparative analysis of the health system in rural and urban sector from a sociological perspective
Yazar:SEZGİN KIZILÇELİK
Danışman: DOÇ.DR. VİLDAN AKAN
Yer Bilgisi: Hacettepe Üniversitesi / Sosyal Bilimler Enstitüsü / Sosyoloji Ana Bilim Dalı
Konu:Halk Sağlığı = Public Health ; Sosyoloji = Sociology
Dizin:Ankara = Ankara ; Halk sağlığı = Public health ; Kentler = Cities ; Kırsal bölge = Rural region ; Sağlık hizmetleri = Health services ; Sağlık sistemleri = Health systems ; Tıp sosyolojisi = Medical sociology
Onaylandı
Doktora
Türkçe
1995
330 s.
ÖZET Bu araştırmanın temel konusu kırsal ve kentsel kesimdeki sağlık sistemini sosyolojik açıdan karşılaştırılmalı olarak incelemektir. Bu araştırmada kırsal ve kentsel kesimdeki sağlık sisteminin yapısının ve işleyişinin nasıl olduğu, kırsal ve kentsel kesimdeki sağlık sistemlerinin bir birinden farklılığı ortaya koymak hedeflenmiştir. Araştırma konumuzu sistem yaklaşımından hareketle açıklamaya çalıştık. Sistem yaklaşımından hareketle oluşturduğumuz kuramsal çerçevede sağlık sis temi, sağlık bakımı, sağlık-hastalık kavram çifti, modern tıp, geleneksel tıp ve ge leneksel iyileştirici kavramları üzerinde duruldu. Sağlık sistemi; sağlık ku ruluşları, sağlık insangücü, temel sağlık hizmetleri, sağlık politikaları ve sağlık harcamalarından oluşan bir bütün olarak ele alındı. Amacımıza ulaşmak için Ankara kentindeki orta tabakayla (16 semtten), Lalahan Kasabası'ndaki ailelerden veriler elde edildi. Kentsel kesimde verileri elde etmek için Ankara kentinden tabakalı örnekleme tekniğine göre seçilen 400 hanereisine anket uygulandı. Bunun yanı sıra kırsal kesimden veriler elde etmek için ise basit tesadüfi örnekleme tekniğine göre seçtiğimiz Lalahan Kasabası'ndaki 150 hanereisine anket uygulandı. Ayrıca kırsal kesimlerde yaygın olan geleneksel iyileştiriciler hakkında etraflıca veri toplamak için Lalahan Kasabası'ndaki ge leneksel iyileştiricilerle mülakat yapıldı. Bu araştırmanın sonucunda temel sağlık hizmetlerinden yararlanma, aile planlamasını benimseme, geleneksel iyileştiricilere gitme, hastalıkta sağlık ku ruluşlarına gitme sıklığı, sağlık konusunda duyarlılık, sağlık insangücü ile di yalog kurma, önerilen ilaçların tamamını kullanma, sağlık harcamaları de ğişkenleri açısından kırsal kesim ve kentsel kesimdeki sağlık sistemlerinin yapısı ve işleyişlerinin birbirinden farklı olduğu ortaya çıkmıştır.
ffl SUMMARY The subject of this research is to explain comparatively the health system in rural and urban sector from a sociological perspective. In this study our aim is to understand the structure and operation of the health system in rural and urban areas, and how they differ in these areas. System approach was found useful for this research. In the conceptual framework, the concepts such as health system, health care, health-illness, modern medicine, traditional medicine and traditional healers were discussed. Health sys tem was defined as a whole comprised of subsystems - organizational, in stitutional, regulatory and financial. Data were collected from middle-class families in Ankara and Lalahan town. In urban sector data were collected from 400 household heads which were se lected according to stratified sampling technique. In rural sector data were col lected from 150 household head which were selected according to simple random sampling. Also we had interviews with the traditional healers in Lalahan town to have abroad information about them. Data analysis showed the that health system, its structure and operation in rural and urban sector were quite different from each other in terms of using the basic health services, accepting the family planning, going to the health centers, sensivity about health subject, dialogue with health manpower, drug use and health expenditure.