Tez No	İndirme	Tez Künye	Durumu
522863		Akademik çeviri eğitimi ve çevirmen meslek standardı'nın oluşumuna yönelik kuramsal yaklaşımlar / Theoretical approaches toward academic translator training and the occupational translation standards Yazar:ENSA FİLAZİ Danışman: DOÇ. DR. NEJDET NEYDİM Yer Bilgisi: İstanbul Üniversitesi / Sosyal Bilimler Enstitüsü / Çeviribilim Ana Bilim Dalı Konu:Mütercim-Tercümanlık = Translation and Interpretation Dizin:Akademik kullanım = Academic use ; Akademik yazı = Academic writing ; Kurumsal etkinlik = Corporate efficency ; Meslek standartları = Occupational standarts ; Mesleki gelişme = Professional development ; Standartlar = Standards ; Çeviri = Translation ; Çeviri eğitimi = Translation education ; Çevirmen = Translator	Onaylandı Doktora Türkçe 2017 309 s.
Bu çalışmada Cumhuriyet'in ilanından bugüne kadar geçen süre içerisinde çevirmenlik mesleğinin ulaştığı konum ele alınmıştır. Bugün Çevirmenlik mesleğini etkileyen asıl çalışma, 2013 yılında Mesleki Yeterlilik Kurumuna bağlı olarak akademi ve çeviri sektörünün ortak işbirliğiyle 'Çevirmen Meslek Standardı'nın (ÇMS) hazırlanmasıdır. ÇMS, çevirmenlik mesleğine yönelik ilk yasal düzenleme olarak değerlendirilerek, devletin eğitim–istihdam politikası açısından çeviri alanını etkileyebilecek düzenlemeleri incelenmiştir. ÇMS çalışmasının devamında Çevirmen Meslek Yeterlilikleri hazırlanacak ve bunun sonucunda sertifikasyon sürecine gidilecektir. Ancak Çevirmen Meslek Yeterlilikleri'nin hazırlanması sürecinde gecikme yaşanması ve akademik literatürde Çevirmen Meslek Yeterlilikleri'nin hazırlanması sürecinde yaşanan anlaşmazlığın/iletişimsizliğin vurgulanmasından hareketle, bu gecikmenin sebeplerini araştırmak üzere, akademi ve çeviri sektöründe aktif rol alan 'uzman' 20 kişiyle görüşme yapılmıştır. Buradaki amaç, Çevirmen Meslek Yeterlilikleri'nin hazırlanması sürecindeki anlaşmazlığın/iletişimsizliğin çeviri sektöründeki tüm aktör ve akademisyenler üzerindeki etkisini araştırmaktır. Bu bağlamda Mayring'in Nitel Araştırma Analiz Yönteminden yola çıkılmıştır. Görüşmeciler akademisyen, çeviri sektörü ve devlet kurumu çalışanlarından oluşmaktadır. Görüşme yönteminden elde edilen dokümanlar iki aşamalı olarak ele alınıp öncelikle betimlenmiş, sonraki aşamada ise belli özel ifadeler doğrultusunda kuramsal çerçevede tartışılmıştır. Elde edilen tanımlarda Holz-Mänttäri'nin Eylem Odaklı Çeviri Kuramı'ndan yola çıkılmıştır. Eylem Odaklı Çeviri Kuramı'nda işbölümüne dayalı toplumda çevirmen merkezî konuma getirilerek, çeviri sürecinde/projesinde eyleyenler ile işbirliği içerisinde yer almaktadır. Eyleyenler olarak çeviri sektörü, akademi ve devlet kurumu örnek alındığında ise, herhangi bir anlaşmazlık durumunda çevirmenin bahsi geçen bu merkez konuma ulaşması zorlaşır. Bu bağlamda çalışmanın araştırma nesnesinden, yani ÇMS'den yola çıkılarak işbirliksizlik yaşanan nedenler ele alınıp, işbirliğinin sağlanması ve görüşmeler sonucunda uzlaşmaya gidilmesi amaçlanmıştır. Bu kapsamda Holz-Mänttäri'nin uzlaşma modelleri ve bununla birlikte 'İletişimsel Eylem' ile 'Hedef ve Beklenti Kuramı' ele alınarak paydaşlar arasında işbirliği sağlanabilmesine yönelik çözüm önerileri sunulmuştur.
This PhD thesis focuses on the Translator Occupational Standards drafted in 2013 under the supervision of Turkish Institution of Vocational Qualifications, in collaboration with translation studies departments throughout Turkey and the various actors of the translation sector. This body of standards has been examined here as the first legal framework regarding the profession of translation. Furthermore; state policies about the training and employment of translators have been scrutinized along with the regulations that may generally affect the realm of translation. The most important issues that set the course of this study were the delays occurring throughout the drafting process of the Translator Vocational Qualifications, and the emergence of a certain disagreement and uncooperativeness during that process, which is reflected even in the academic literature. In order to explore the causes and the background of the present situation, interviews have been conducted with 20 specialists who currently play an active role in the academic training of translation and in the translation sector. Thus, we aimed to determine the possible consequences of the disagreement/non- cooperation in question for all actors of the sector and the academics of translation studies. The interviewees were chosen from the academy, translation sector and state departments, and Mayring's qualitative research analysis method has been applied in data collection and assessment. The interview data has been described first, and then studied from a theoretical perspective by using Holz-Mänttäri's action framework, which places the translator into the central position in a society based on the division of labour, and considers him/her as an expert cooperating with the actors during the translation process/project. In case of a disagreement among the actors ‒ namely the translation sector, academy and state departments in our case‒ it becomes challenging for the translator to reach a central position. Thus by closely examining the Translator Occupational Standards we have investigated the causes of non- cooperation and proposed solutions that could secure cooperation and facilitate consensus through negotiation.